«мутоала маданияти орқали фароғат сари»

Лойиха ишининг илмий асосланганлиги: Шу билан бирга Сассекс университети олимларининг фикрича, китоб ўқиш асабни тинчлантиришда энг самарали усул экан. Атиги 6 дақиқа китоб ўқиш асабийлашишга барҳам беради. Бу тадқиқот натижаларидан яна бири китоб ўқиш мийядаги асаб толалари сонини ортишини таъкидлашмоқда.
Шотландиялик олимларнинг тадқиқодига кўра тушкунликни даволашнинг энг самарали усули бу китоб ўқишдир. Бундан кўриниб турибдики, ҳар бир жиноят содир этган шахсда панжара ортига киргандан сўнг тушкунлик ҳолати кучли стресс уни тарк этмаслиги ҳолатлари кўп учрайди. Бунинг натижасида ўз жонига суиқасд қилиш ҳолатлари ҳам афсуски йўқ эмас.
Огаё унверситети олимларининг фикрича китоб ўқиш ҳаётдаги қийинчиликларни енгишга ва ҳаёт йўлини аниқ танлашга бу ҳолат маҳбусларни шу шароитга кўникиш ва жазо муддати тугаганидан сўнг ўзини келажагини тўғри бунёд этиши статистика маълумотларга кўра умуман китоб ўқимайдиган инсонларнинг 43 % қашшоқликда яшайди саводли инсонлар орасида эса қашшоқлида яшайдиганлари атига 4 % ташкил қилади.
Ҳулоса қилишимиз керакки, маҳбуслар китоб ўқиш орқали ўзларининг маънавий онгини шу билан бирга келажакда молиявий қийинчиликларга дуч келмасликни ҳам англаб етишимиз керак.
Фаол китобхонлар жамятимизда ҳайрия ишлари билан бошқаларга нисбатан уч маротаба кўпроқ шуғулланишади. Китоб мутоалаа қилиш муҳтож инсонларга ёрдам қўлини чўзишга ундайди.
Бразилиянинг махсус дастури бу рецидив жиноятчиликни камайтириш ва маҳкумларга дунёни «ташқаридан» бошқача қарашини таъминлаш мақсадида қамоққа олинганларни ўқитишга қаратилган узоқ давом этган ҳаракатларнинг сўнггисидир. Дастурда фақат маълум маҳбусларгина қатнашиши мумкин.Иштирок этганлар ҳар бир китобни тўрт ҳафта давомида ўқишлари керак ва кейин ҳисобот топширишлари керак.
Ҳали ҳам, дастур амалга оширилгандан сўнг, 10 та энг яхши ўқилганлар рўйхатини тузиш жуда қизиқарли бўлиши керак.
«Одам қамоқхонани янада маърифатли ва дунёни кенгайтирган ҳолда тарк этиши мумкин», деди Сан-Паулу адвокати Андре Кеҳди биринчи бўлиб дастур ҳақида хабар берган.
Баъзи тадкикотлар, шу жумладан 1995 йилда ҳозирда тортишувларга учраган Канададаги кузатишлар ўтказилган. Канададаги сўров натижаларига кўра - панжара ортида саводхонлик курсларини муваффақиятли тамомлаган маҳбуслар орасида рецидив жиноятчиликнинг қарийб 30 %га қисқарганлиги аниқланди.
Маҳбуслар ҳар бир китобни ўқишлари ва иншо ёзишлари учун тўрт ҳафтагача вақт керак бўлади, у хатбошилардан тўғри фойдаланиши, тузатишларсиз, чекка ва тушунарли қўшма ёзувлардан фойдаланиши керак.
Махсус ҳайъат қайси маҳбуслар дастурда иштирок этиш ҳуқуқига эга бўлишларини ҳал қилади.
Одам қамоқхонани янада маърифатли ва дунёни кенгайтирган ҳолда тарк этиши мумкин қамоқхоналар учун китоб совғалари лойиҳасини ишлаб чиқиш зарур.


Лойихани амалга ошириш механизми:Жазони ижро этиш муасссасасидаги шарт шароитлардан келиб чиққан ҳолда шу жойда маҳбусларга китоб ўқишни тарғиб қилиш орқали ўз жазо муддатлари қисқартириш мумкинлиги ҳақида тушунчалар бериш ва бу меҳанизимни фойдали жихатлари ҳақида уларга атрофлича маълумот бериш. Шу оқиган китоби сонига қараб тегишли тартибда хайъат азоларини ҳулосасидан келиб чиққан ҳолда муддатни ҳар бир китоб учун азоларини ҳулосасидан тинглаб ҳар бир китоб учун 4 кундан жазо муддатини қисқартириш. Бу механизимни асосан жазони ижро этувчи орган томонидан ва тегишли тартибда ҳаят азолари томонидан амалга оширилади ва назоратга олинади.Бу юқоридаги тартибда ҳар бир маҳбусга ўз ҳоҳшига қараб тегишли тартибда белгиланган адабиётлар етказиб берилади.