Mikrobiologiya va virusologiya

135.
 
 
Lui Paster qaysi virusga 
qarshi kurash choralarini 
ishlab chiqqan? 

qutirish 
Shol 
gepatit 
qizami
q 
136.
 
 
L-shaklli bakteriyalar 
nomi nechanchi yil, kim 
tomonidan berilgan? 
* 1935 yil 
Klinoberger 
Nobel’
1875 yil A. 
Levenguk 
1865 yil R. 
Guk
1932 
yil V. 
V. 
Suknev 
137.
 
 
Lizotsim fermenti 
nechanchi yil qaysi olim 
tomonidan topilgan? 
* 1909 yil P. 
N. Lashchenkov
1899 yil L. 
Paster 
1920 yil D. 
errel’ 
1885 
yil R. 
Kox 
138.
Kriptogrammadagi 
birinchi juftlik 
viruslarning qaysi 
xususiyatlarini 
belgilaydi? 

Nuklein 
kislota tipi va
molekuladagi 
zanjirlar soni 
Viruslar 
nuklein 
kislotalarining 
molekulyar 
massasi 
Virion shakli 
Kasalli
k 
yuqtiril
adigan 
xo`jayi
n 
o`simli
k

---

133 
139.
 
 
Klostridiyalar avlodini 
O
2
ga munosabatiga 
ko`ra ular: 

anaerob 
Aerob 
Fakultativ 
anaerob 
Mikroa
erofill 
140.
 
 
Kim ―bakteriya‖ so`zini 
birinchi bo`lib fanga 
kiritdi? 

F.Kon 
L.Paster 
K.Negelli 
K.Linn
ey 
141.
 
 
Kefir, qimiz hosil qilish 
qaysi tur bijg’ishga 
kiradi? 

Sut kislotali 
geterofermentat
iv 
Moy kislotali 
Sut kislotali 
gomoferment
ativ 
Atseto
nbutilli
k 
142.
 
 
Kapsula hоsil qiladigan 
mikrооrganizmlar qanday 
usulda bo`yab 
o`rganiladi? 
*Buri-Gins 
usulida
Rоmanоvkiy- 
Gimza usulida 
Оjeshkо 
usulida 
Leffler 
usulida 
143.
 
 
Immunitetni fagotsitar 
nazariyasini yaratgan 
olim? 
* I. I. 
Mechnikov
Robert Kox 
E. Gekkel’ 
L. 
Paster 
144.
 
 
Ildiz atrofidagi 
mikroorganizmlar guruhi 
qanday atama bilan 
nomlanadi? 
*Rizosfera
Rizoplana
Rizoxoriya 
Rizode
rma 
145.
 
 
Ichak tayoqchasi 
nechanchi yil kim 
tomonidan topilgan? 
*1886 yil 
Esherix
1879 yil 
Neysser 
1883 yil 
Rozenbax 
1899 
yil P. 
N. 
Lashch
enkov 
146.
 
 
Hujayraning qaysi o`sish 
fazasida fermentlar 
sintezi, nuklein kislotalar 
va oqsil sintezi boradi: 
*lag-faza 
statsionar 
o`lish 
ekspon
entsialь 
147.
 
 
Hujayra ichidagi obligat 
parazit 
mikroorganizmlarga 
kiruvchilar: 
*rikketsiya va 
xlamidiya 
mikoplazmalar 
arxeobakteriy
alar 
kurtakl
anuvch
i
bakteri
yalar 
148.
 
 
Hujayra bitta yo`nalishda 
bo`linsa nima hosil 
bo`ladi? 
* Kokki, 
tayoqcha
Stafilokokki, 
tayoqcha 
Sartsina, 
kokki 
Tetrak
okki, 
sartsina 
149.
 
 
Hujayra bir necha 
yo`nalishda bo`linsa 
nima hosil bo`ladi? 
* Tetrakokki, 
stafilokokki
Stafilokokki, 
tayoqcha 
Sartsina, 
tayoqcha 
Tetrak
okki, 
kokki 
150.
 
 
Gramm manfiy 
bakteriyalar qanday 
bo`linadi? 
*to`siq hosil 
qilish yo`li 
bilan 
ko`p bo`linish 
yo`li bilan 
kurtaklanish 
yo`li bilan 
cho`zili
sh va 
kurtakl
anish 

---

134 
yo`li 
bilan 
151.
 
 
Galofil bakteriyalarning 
yashash muhiti: 

Sho`r suvlarda Chuchuk 
suvlarda 
Nordon 
suvlarda 
Issiq 
suvlard
a 
152.
 
 
Fototrof bakteriyalar 
qanday xususiyatga ega? 
* Azot manbai 
sifatida 
ammoniy tuzini 
o`zlashtiradi
Oziq 
muhitidagi osh 
tuzi 44-50% 
bo`lganda ham 
o`sa oladi 
Optimal 
harorat 
+45+55
Gramm
usbat 
tuzilish
ga ega 
153.
 
 
Fenotipik 
o`zgaruvchanlik quyidagi 
xususiyatga ega? 
* Ta`sir 
to`xtasa, 
o`zgaruvchanlik 
ham to`xtaydi
Doimiy 
xarakterga ega 
Populyatsiya
ni halokatiga 
sabab bo`ladi 
Irsiy 
o`zgari
shlarga 
sabab 
bo`ladi
? 
154.
 
 
Fakul’tativ anaeroblar 
uchun xarakterli 
xususiyat? 
* Molekulyar 
kislorodning 
bor yoki 
yo`qligiga 
qaramay 
yashaydi
Kislorodli 
muhit bo`lishi 
shart 
Havodagi 
erkin 
kisloroddan 
nafas olmaydi 
Havod
agi 
erkin 
kisloro
d bilan 
nafas 
olib 
yashay
di 
155.
 
 
Eukariot organizmiga 
mansub 
mikroorganizmlar 
guruhini aniqlang. 

achitqi 
zamburug’lari 
vakillari 
Sianobakteriyal
ar avlodi 
Tuproqda 
nitrifikatsiya 
jarayonini 
olib boruvchi 
bakteriyalar 
Psevdo
monasl
ar 
avlodi 
156.
 
 
Eubakteriyalar tartibi 
berilgan qatorni 
aniqlang? 
*Eubakteriyalar
, 
xlamidobakteriy
alar
Aktinomitsetlar
, 
xlamidobakteri
yalar 
Eubakteriyala
r, 
mikobakteriy
alar 
Mikob
akteriy
alar, 
aktino
mitsetl
ar 
157.
 
 
Eubakteriyalar sinfiga 
qaysi tartib kirmaydi? 
* 
Kokkibakteriyal
ar
eubakteriyalar 
Ferribakteriy
alar 
Tionba
kteriyal
ar 
158.
 
 
Eng kichik o`lchamli 
bakteriyalarni toping? 
* 
Mikoplazmalar
Spiroxetalar 
Rikketsiyalar Xlamid
obakter
iyalar 
159.
 
 
Energiya manbai quyosh, 
elektron donori va 

Fotoorganoget
erotrof
Fotolitotrof 
Fotoorganoav
totrof 
Xemoo
rganog

---

135 
uglerod manbai organik 
moddalar bo`lgan 
oziqlanish tipini toping. 
eterotr
of 
160.
 
 
Elektiv muhit nima 
maqsadda qo`llaniladi? 
*Bir turdagi 
mikrоblarni 
ajratib оlish 
uchun 
qo`llanadigan 
oziqa muhiti 
Barcha 
mikrоblarni 
o`stirish uchun 
qo`llanadigan 
oziqa muhiti 
Bir turdagi 
mikrоblarni 
boshqa 
turdagi 
mikrоblardan 
farqlash 
uchun 
qo`llanadigan 
oziqa muhiti 
Barcha 
mikrоb
larni 
o`ldiris
h 
uchun 
qo`llan
adigan 
oziqa 
muhiti 
161.
 
 
Difteriyaga qarshi immun 
zardobini kim 
tayyorlagan? 
* Bering
Leffler 
Kitazato 
Samoyl
ovich 
162.
 
 
D.I.Ivanovskiy 
viruslarning o`simlikdagi 
qaysi simptomiga 
birinchi e’tibor berdi? 

mozaika 
pakanalik 
barglarning 
jingalaklanish
i
Xloroz 
163.
 
 
Bоsim оstida 
sterillizatsiya qanday 
asbоbda оlib bоriladi? 
*Avtоklav 
Paster shkafi 
Kох asbоbi 
Steriliz
atоr 
164.
 
 
Bo`linishdan hosil 
bo`lgan yangi mikroblar 
hujayrasining hajmi teng 
bo`lsa, qanday 
nomlanadi? 
* Izomorf
Dimorf 
Monomorf 
Allelo
morf 
165.
 
 
Birinchi bo`lib chechak 
kasalligiga qarshi 
emlashni tavsiya etgan 
olimni aniqlang? 
* E. Djenner
L. Paster 
D. I. 
Ivanovskiy 
I.I. 
Mechni
kov 
166.
 
 
Bakteriya hujayrasi 
ishiga kirib, ko`payish va 
lizisga uchratish 
хоssasiga ega viruslarga 
nima deyiladi? 
*Bakteriоfaglar 
 
Bakteriyalar 
 
Viruslar 
 
Spirох
etalar 
 
167.
 
 
Bir turdagi 
mikroorganizmlarning 
oziqa muhitida o`sib 
chiqqan yig`indisi nima?
* Sof kultura 
Aralash kultura Klon 
Shtam
m 

---

136 
168.
 
 
Biologik «katalizator»lar 
berilgan javobni 
ko`rsating? 
* Fermentlar 
Oqsillar 
Yog`lar
Kislota
lar 
169.
 
 
Batsillyar tipdagi spora 
hosil qilishda hujayra 
shakli qanday o`zgaradi? 

O`zgarmaydi 
Duksimon 
Baraban 
tayoqchasi 
shaklida 
Tennis 
raketka
si 
ko`rini
shida 
170.
 
 
Barcha 
mikroorganizmlar 
guruhini «protist» lar 
degan yig`ma nom bilan 
atashni taklif etgan olim? 
* 1866 yil E. 
Gekkel’ 
1852 yil Petri 
1854 yil R. 
Kox 
1786 
yil F. 
Myulle
r 
171.
 
 
Bakteriyalarning 
хivshinlari qanday 
jоylashadi? 
Peritriх, 
lоfоtriх, 
amfitriх 
Amfitriх 
Lоfоtriх 
Peretri
х 
172.
 
 
Bakteriyalarning 
hayotida kapsulaning 
nima ahamiyati bor? 
* Himoya 
vazifasini 
o`taydi
Ko`payishni 
Bo`linishni 
ta`minlaydi 
Oziqla
nishni 
ta`minl
aydi 
173.
 
 
Bakteriyalarning 
harakatchanligini qanday 
usulda o`rganiladi? 
*Оsilgan va 
ezilgan tоmchi 
preparati 
Оjeshkо 
Burri-Gins 
Sil-
Nilson 
174.
 
Bakteriyal arni 
harakatlantiruvc hi omillar? 

SHilimshiqlar 
yordamida, 
reaktiv harakat, 
xivchinlilar 
yordamida 
Piliylar 
yordamida
Fimbriylar 
Proetek
alar 
yordam
ida
175.
 
 
Bakteriyalarni bo`yash 
metodikasi qaysi olim 
tomonidan taklif etilgan? 
* X. Gram
D. I. 
Ivanovskiy 
V. M. Jdanov N. F. 
Gamal
eya 
176.
 
 
Bakteriyalarga xos 
bo`lgan morfologik 
belgini ko`rsating? 
* Gram usulida 
bo`yalishi
Kislorodga 
munosabati 
Haroratga 
munosabati 
Energi
ya 
olish 
xarakte
ri 
177.
 
 
Bakteriyalardagi genetik 
material faqat bir 
tomonlama F+ dan F- ga 
beriladi. Bu jarayonni 
nazorat qiluvchi F faktor 
* F+ 
hujayradagi 
plazmidda
Yadroda 
Hujayra 
devorida 
Kapsul
ada 

---

137 
qayerda joylashadi? 
178.
 
 
Bakteriyalardagi 
fotosintez gulli 
o`simliklardagidan 
qanday farqlanadi? 
* Kislorod 
ajralmaydi
Xlorofil 
yorug`likda 
to`planadi 
Batekriyalard
a fotosintez 
ro`y 
bermaydi 
Kisloro
d 
ajraladi 
179.
 
Bakteriyalar qanday ko`payadi? 

Kurtaklanib, 
sporalar 
yordamida
Kurtaklanib, 
ko`p bo`linib 
Sporalar 
yordamida
Ikkiga 
bo`lini
b, 
kurtakl
anib