Маъруза машғулотлар мавзуси соат

Klinikasi. Ureterolitiazda og‘riq (siydik nayi sanchig‘i),
gematuriya, dizuriya hamda 90-95 foiz hollarda kalkulez
pielonefritga xos belgilar kuzatiladi. Bu klinik belgilar bolaning
yoshi, toshning joylashgan o‘mi va tosh shakli, siydik yo‘lining
bcrkilish darajasi hamda paydo bo‘lgan asoratlarga bog‘liq Og‘riq
bel yoki qorin sohasida boiib, tashqi jinsiy a’zolarga berilishi
mumkin. Kichik yoshdagi bemorlarda esa og‘riq bezovtalanish,
t liinqirib yigiash bilan namoyon boiadi. Ko‘proq mikrogematuriya
225
aniqlanadi. Makrogematuriya 20 foiz hollarda uchraydi. Shuni
ta’kidlash kerakki, tosh siydik nayida qanchalik pastda joylashgan
boisa, dizuriya belgisi shunchalik yaqqol rivojlangan boMadi.
Agar toshning obturatsiyalash darajasi yuqori bo‘lib, siydik
yo‘lining toshdan yuqori qismida siydik dimlanishi kuchli bo‘lsa, u
holda bemorning ahvoli ancha og‘irlashadi. Bunda bel og‘rib, joyidan qimirlash ham bemor uchun qattiq azobga aylanadi. Ba’zan bemor xasta tarafdagi oyog‘ini qomiga tizzasidan bukib, shu yonboshiga yotib oladi. Infeksiyaning faolligi oshib, tana harorati ko‘tariladi.
Pollakiuriya rivojlanadi. Qorin paypaslanganda kattalashgan buyrak
qo‘lga unnaydi. Oichami katta bo‘lgan buyrakni paypaslash ancha
og‘riqli bo‘lib, uning yuzasi silliq, harakatsiz, biroq joyidan qimirlatishga urinish kuchli og‘riqqa sabab bo‘ladi. Ko‘krak yoshidagi
bolalarda tosh ko‘pincha siydik yoiining yuqori qismiga qattiq
tiqilib qoladi va buyrak ichidagi bosim shunchalik darajada oshib
ketadiki, bu shu buyrakda siydik hosil boimasligiga olib keladi.
Bu reflektor ravishda kontrlateral buyrak ham berilib, xuddi shu hoi
ushbu buyrakda ham aniqlanadi. Natijada siydik ajralishi umuman
to‘xtaydi, ya’ni anuriya vujudga keladi. Toshli buyrakda chin anuriya, qarama-qarshi buyrakda esa soxta anuriya kuzatiladi.
Bolaning ahvoli haddan tashqari og‘irlashadi. U yig‘layverib,
holdan ketadi. Bola qusishi yoki uning ichi ketishi ham mumkin.
Ichi dam bo‘lish hollari ham ko‘p uchraydi. Tezda endotoksikoz
rivojlanadi. Qovuqdan bir tomchi ham siydik kelmaydi yoki siydik
miqdori haddan tashqari kam boUib, odatda, uning rangi go‘sht
yuvindisiga o‘xshaydi. Bolaning qorni paypaslab ko‘rilganda ikkala
buyrakning ham kattalashgan va taranglashgani aniqlanadi. Biroq,
bu belgilar o‘ng tomonda ko‘proq bo‘lishi mumkin. Chunki chin
anuriya ko‘pincha o‘ng buyrakda yuzaga keladi. Tezda yordam
berilmasa, bolaning ahvoli og‘irlashib qolishi mumkin.