M. R. Usmanov Turizm geografiyasi udk 911. 3(575. 13)

 
6.3.Shimoliy Yevropa subregioni 
Shimoliy Yevropa subregioni. 
Faqat Islandiya hamda 
Norvegiya, Shvetsiya va Finlyandiyaning Shimoliy hududlariga 
subarktika va arktika iqlim tiplari xos. Norvegiya va Islandiyaga 
tog‗li relef xos bo‗lsa, qolgan davlatlar yer yuzasi, asosan, 
tekisliklardan iborat. Subregion davlatlaridan faqat Islandiya 
tektonik jihatdan faol mintaqada joylashgan bo‗lib, vulqon va 
geyzerlari bilan butun dunyoga mashhur. Islandiya jahondagi 
geotermal 
resurslaridan 
keng 
va 
oqilona 
foydalanayotgan 
davlatlardan biri hisoblanadi (Sharipov va boshq, 2016). Bu esa 
turistik 
resurslarning 
tarqalishida 
muhim 
rol 
o‗ynagan. 
Urbanizatsiya barcha davlatlarda 70 foizdan yuqori darajada, 
Islandiya, Norvegiya, Daniya va Shvetsiyada esa bu ko‗rsatkich 90 
foizdan ham o‗tib
ketadi. Shimoliy Yevropadagi eng yirik 
aglomeratsiyalar poytaxti shaharlari negizida vujudga kelgan. 
Skandinaviya davlatlari ijtimoiy-iqtisodiy rivojlanishi jihatidan 
dunyodagi eng rivojlangan davlatlar safidan joy olgan. Turmush 
darajasi ko‗rsatkichlari bo‗yicha bu mamlakatlar ko‗plab xalqaro 
reytinglarda eng yuqori qatorlarini egallaydi. Boltiq davlatlari esa 
sobiq 
sotsialistik tuzumidagi mamlakatlar sifatida o‗tish 
iqtisodiyotidagi davlatlar hisoblanadi. Xalqaro mehnat taqsimotida 
Shimoliy Yevropa davlatlari o‗rmon va sellyuloza-qog‗oz sanoati, 
elektr energiyani ko‗p talab qiladigan rangli metallurgiya sanoati, 
ko‗p 
tarmoqli mashinasozlik (kemasozlik, avtomobilsozlik, 
elektronika va elektrotexnika va boshqalar), baliqchilik, sut-go‗sht 
chorvachiligi mahsulotlarini ishlab chiqarish, dengiz transporti 
hamda turizm xizmatlarini ko‗rsatish bilan faol ishtirok etadilar. 
Shuningdek, Shimoliy Yevropa davlatlarida tarixiy-madaniy va 
ekologik turizm ham yaxshi rivojlangan. Finlyandiyaga, ayniqsa, 
Rojdestvo bayrami (25-dekabr) arafasida millionlab turistlar tashrif 

---

70 
buyuradilar, chunki bu davlatda Santa-Klausning ―rasmiy 
qarorgohi‖ joylashgan. Latviya esa dengiz turizmi (Riga, Yurmala 
shaharlari) rivojlanishi bilan alohida ajralib turadi.