|
Aholining pul daromadlari, xarajatlari va jamg‘armalari dinamikasi quyidagicha ifodalanadi: (mlrd. so ‘m)
Aholi pul Aholi pul xara Pul darom adlari- daromadlari jatlari va jam - ning xarajatlardan
g ‘armalari farqi
2004 -y. 1 7702,3 7604 ,2 98,1
2005 -y. 9989,8 9794 ,6 195,2
2005 -yilda aholi pul daromadlari va xarajatlari balansi tarkibi quyidagicha ifodalanadi:
Mlrd. Jamiga 2 0 0 4 -
so‘m nisbatan yilga
foiz nisbatan hisobida foiz
hisobida Jam i daromadlar 9989,8 100 129 ,7
Shu jum ladan:
M ehnatga haq toMash va 2936,6 29 ,4 139 ,8 korxonalardan olingan boshqa
darom adlar
Q ishloq xo'jalik mahsulotlarini 2595,1 26 ,0 1 15,5 sotishdan olingan daromadlar
Ijtim oiy transfertlar 1456,2 14,6 137 ,5
M o l- m u lk , tadbirkorlik daro 3001,7 30 ,0 130 ,8 madlari va boshqalar
Jami xarajatlar va jam g‘armalar 9794,6 98 ,0 128 ,8 Shu jum ladan:
Iste’m o l xarajatlari 7248,3 72 ,5 122 ,4
M ajburiy to'lovlar va badallar 697,5 7 ,0 1 17 ,8 O m onatlar, qim m atli qog‘o z - 1848,8 18,5 169 ,3 larga joylashtirish, jum ladan
valuta xarid qilish hisobiga jam g‘arm alarning o ‘sishi va boshqa xarajatlar
A holi pul darom adlarining umumiy hajm ida tadbirkorlik faoliyatidan olingan darom adlar (qishloq xo'jalik m ahsulot- lari so tish d an olingan darom adlam i qo‘shgan holda) va m ol-
m ulk ulushi yuqori boMib, umum iy pul darom adlarining 56,0 % ini, mehnatga haq to ‘lash va korxonalardan olingan boshqa daromadlarning ulushi 29,4% ni, ijtimoiy transfert- larning ulushi esa 14,6%ni tashkil qildi.
A holining iste’mol xarajatlari 22,4% ga ko‘paydi va 7248,3 mlrd. so‘mni tashkil qildi. Iste’mol xarajatlari ulushi pul darom adlarining um um iy hajmida 76 ,8% dan 72,5% ga kamaydi.
M ajburiy toMovlar va badallarga haq to ‘lash xarajatlari 17,8% ga ko'paydi va 697,5 mlrd. so'rnni tashkil qildi, ular- ning pul daromadlaridagi ulushi 7,7% dan 7,0% ga kamaydi.
2004-yilning tegishli davriga nisbatan foiz hisobida
• %
I c h o ra k II ch o ra k III c h o ra k IV c h o r a k
Pul darom adlari N arx-navolar
3 -§. Aholi iste’moli. Iste’mol manbalari va uning tarkibi
Iste’mol hajmi, uning dinamikasi va tarkibi inson turm ush
darajasining muhim elem entlari bo'lib hisoblanadi. M D H m am lakatlarida iste’molchi manfaatini him oya qiluvchi
qonunlar aktlari qabul qilingan, ular minimal darom ad, pen- sionerlarni, nogironlarni ijtimoiy ta’minoti, bahoning ortishi va inflatsiya natijasida aholining ijtimoiy himoyalash kabilar, shuningdek, «Iste’molchi huquqini himoyalash haqida»gi qonun qabul qilinib, unda fuqarolarning huquqiy, iqtisodiy va ijtimoiy huquqlarini himoya qilish asoslari yaratilgan.
X alqaro andozalarni tashkil etish tashkiloti (ISO ) ham iste’m olchilar m anfaatlarini himoya qiladi.
Aholi iste’moli statistikasining asosiy vazifasi iste’m olning natural va qiymat ko‘rsatkichlarini, individual va oilaviy iste’mol budjetlarini, iste’mol xarajatlari tarkibini va iste’m ol ning elastlikligini va uning dinamikasini o‘rganishdan iborat.
Iste’m ol — ishlab chiqarish jarayonining oxirgi nuqtasi va takror ishlab chiqarishning boshlang‘ich nuqtasi hisoblanadi. Iste’m ol m a 'lum ehtiyojlarni qondirish uchun ishlab chiqaril- gan m ahsulotdan foydalanishni anglatadi. Oxirgi iste'm ol milliy hisoblar tizim ining darom adlaridan foydalanish hisoblam asida o ‘z aksini topadi. U uy xo'jaliklarining ko‘p m ablag'lari va natural darom adlari hisobidan iste’m ollarini, butunlay davlat qaram og‘ida bo‘lgan aholi iste’m olini, shu- larga y ana davlat tom onidan amalga oshiriladigan sog‘liqni saqlash, ta ’lim, m adaniyat, ijtimoiy ta’m inot xarajatlarini, fuqarolarning xorijdan sotib olgan m ahsulotlari va xorijlik- larning bizning m am lakatdan sotib olgan m ahsulotlari orasi- dagi farqni ifodalaydi.
A holining um um iy iste’moli material va nom aterial boylik va xizm atlar iste’m olini o‘z ichiga Qladi. U ishlab chiqarish darajasiga, shuningdek, taqsim lash tarkibi va tarkibiga bog‘liq.
T o 'lovli va to ‘lovsiz iste’m olni ajratish lozim.
Do'stlaringiz bilan baham: |
