Iqtisodiy statistika

Jp=APiqp:APoqp=AipPoqp:APoqp; bunda,
q p — tovarlarning doim iy (o‘zgarmas) m iqdori.
Aholi darom adlari va xarajatlari hajmi oilalarining bud- je tin i aks ettirishi bilan birga aholining darom adlari va xara­ ja tlari balansini tuzish va milliy hisoblar tizim adagi «Uy x o ‘jaligi» sektori hisoblam alari ko'rsatkichlarini ham aniqlash im koniyatini beradi.
A holining d aro m ad lari va xarajatlari balansi — aholi­ n in g darom adlari, xarajatlari, jam g‘arm a lari hajm i va ta rk ib in i ham ifodalaydi. Balans yalpi m illiy d arom adning q an d ay qism i aholi ixtiyoriga pul form ada tushishini ifodalaydi.
Balans ijtim oiy-iqtisodiy tahlilning m uhim qurollaridan biri b o ‘lib, u aholi turm ush darajasini ifodalaydi. U ning yor- d am ida aholi pul darom adlari va xarajatlarining irmumiy hajm i, uning tarkibi aniqlanadi, aholining real va nom inal darom adlari, aholining sotib olish qobiliyati aniqlanadi va boshqa hisob-kitoblar am alga oshiriladi.
Balansning darom adlar qismi har xil m anbalardan tushum- lam i ifodalaydi. Ularni moliyaviy va statistik hisobotlardan,
tanlam a kuzatish va boshqa manbalardan olish mumkin.


www.ziyouz.com kutubxonasi

Balansning xarajatlar qismi aholi tom onidan to ‘langan transfertlar, tovar va xizmatlarni sotib olish uchun to ‘lovlar va aholining depozit va qimmatli qog‘ozlarda ortgan jam g‘armalaridan tashkil topadi.
Balansning daromadlar qism ida ba’zi bir iqtisodiy m a 'nosi bir xil bo‘lgan m oddalar kiritilgan. M asalan, mulk- dan olingan daromadlarga dividendlar, jam g‘arm a va qim ­ m atli qog‘ozlardan olingan foizlar.
Balansning xarajatlar qismidagi ko‘rsatkichlar o ‘zining iqtisodiy mohiyatiga ko'ra milliy hisoblar tizimidagi ko'rsatkichlar bilan bir xil emas. D arom adlar qism ini xarajat­ lar qismiga nisbatan ortiq boMishi pul form adagi aktivlarni o ‘sishini anglatadi. Agar aksincha bo‘lsa, aholining iste’mol xarajatlari uy xo‘jaliklarining yig‘ilgan aktivlari hisobidan moliyalashtirilganini ifodalaydi. ■
0 ‘zbekiston 2005-yil ‘ statistik axborotnom asi m a 'lum otlariga ko‘ra aholining nom inal pul darom adlari hi- sobot davrida 2004-yilning shu davriga nisbatan 29,7% ga ko'paydi va 9989,8 mlrd. so‘m ni tashkil qildi, aholining pul xarajatlari va jam g‘armalari 28,8% ga ko‘payib 9794 ,6 mlrd. so‘ m ni tashkil qildi.