Bog'liq Iqtisodiy statistika (H.Nabiyev, D.Nabiyev)
Pulmassasiningaylanishtezligini aniqlash uchun yalpi ichki mahsulot hajmi (Y alM ) davrdagi o ‘rtacha pul m assasi
hajm iga bo‘linadi. U ning aksincha, ko'rsatkichi — iqtisodiy aylanishning, ya’ni so'm ning «monetarizatsiya»si deb ataladi. Iste’mol baholarining orqa tomoni bo‘gan pulning sotib olish qobiliyati ham pul aylanish ko‘rsatkichlarining m uhim laridan biri bo'lib hisoblanadi.
Q ator yillar uchun muomaladagi pul massasi agregatlarini yalpi ichki m ahsulot bilan solishtirish indekslar — deflyatorlar degan ko'rsatkichni aniqlash im koniyatini beradi. Bu ko'rsatkich m am lakatdagi inflatsiya darajasini aniqlash im koniyatini beradi: indeks deflyator ortsa, inflatsiya ortadi, agar indeks deflyator pasaysa, inflatsiya pasayadi. 0 ‘zbekiston indeks deflyatorini boshqa m am lakatlarning shunday ko'rsatkichlari bilan solishtirish, inflatsiya darajasi o'zgarishi haqida xulosa chiqarish imkoniyatini beradi.
D unyoning boshqa mamlakatlariga nisbatan m am lakat- ning barcha m oliyaviy aktivlari va majburiyatlari hajmi va tarkibini baholash uchun makroiqtisodiy moliyaviy statist- kada to 'lov balansidagi boshqa ko'rsatkichlar qatorida
«xalqaro investitsion holat» nomli ko'rsatkichlar tizim i ishlab chiqilgan. Bu tizim banklar, davlatni boshqarish organlari, korxonalar va uy xo'jaliklari moliyaviy aktivlari va m ajburi yatlari haqidagi m a ’lum otlarni o 'z ichiga oladi. O datda, xalqaro investitsion holat statistik hisobot ko'rinishida chop etiladi, unda ko'rsatk ich lar yil yoki boshqa davr boshi va oxiriga nisbatan keltiriladi, shuningdek, shu davr m obaynida xorij aktiv va m ajburiyatlarida yuz bergan o'zgarishlarni tu - shuntiruvchi m a’lum otlar keltiriladi. Xalqaro investitsion ho lat m oddalari nom i PB moliyaviy hisobot moddalari nom iga to 'liq o'xshaydi. M asalan, O'zbekiston kredit tashkilotlari- ning 2005-yil 1-kvartaldagi xalqaro investitsion holati quyi
dagi ko'rinishga ega bo'lgan:
www.ziyouz.comkutubxonasi
Natijada holat o‘zgarish XIX XIX Ope- Qayta Bosh Jami 1.04.05 -
1. 01. ratsiya- baho qa (gr.2+ (gr.l +
2005-y, lar lash lar gr.3 gr-5) +gr.4)
A 1 2 3 4 5 6 A Kredit tashkilotlar aktivlari
Shu jumladan:
Xorijga to‘g‘ri inves titsiyalar
Portfel investitsiyalar Boshqa investitsivalar
VTashkilotlar majburiyatlari Shu jumladan:
O'zbekistonga xorij to‘g‘ri investitsiyalari Portfel investitsiyalar Boshqa investitsivalar
S S=A-V. Kredit tash- kilotlarining sof xalqaro investitsion holati