Ilm sahroda do’st, hayot yo’llarida tayanch, yolg’izlik

 
summaga  nisbatan  (
1+a
)
 
barobar  ko’p  bo’ladi. 
Buni  davom  qildirsak  murakkab  foizlarni  eslatadi.  Bu  holatni  bilmaslik  yoki  hisobga 
olmaslik juda ko’p xatolarga olib keladi. Masalan, ko’pchilik baho har oyda,  8% oshsa, 
bir  yilda    96(12∙8)  foiz  oshadi  deb  o’ylaydi.  Bundan  foydalangan  bankirlar  va 
ishbilarmonlar bir yillik daromad foizi 120% ga teng deb  e’lon qilib, xalqning pulini jalb 
etadi.  Tashqaridan  qaraganda  xammasi  to’g’ri,  aniqrog’i  mijozlar  24%  daromad  oladi. 
To’g’risichi?    Agar  oylik  inflyatsiya  darajasi  8%  tashkil  qilsa,  baholar  bir  oyda  1,08 
marta  ortadi,  bir  yilda  esa  2,52  (1,08)
12
  marta  .  Bu  erdan  yillik  inflyatsiya  darajasi  152 
(252 - 100) foizga etadi. Demak, 120%  yillik stavka  bilan pulni bankka berishni o’ylab 
ko’rish kerak.  
Masol. 
4  mln.so’m  120%  yillik  daromad  bilan  bankka  joylashtirildi  (murakkab 
foizlarda).  Baho har yili 58,1% oshadi. Ikki yilda baho 2,5 (1+0,581)
2
  barobarga oshadi. 
Oshgan qiymat esa: