Aksiyadorlik kompaniyasi bosh tahririyati

3-bob.  ELEKTROTEXNIKA  ISHLARI
Elektr  montaj  ishlarida  ish  o‘rnini  tashkil  qilish. 
Elektr  o‘tkazish  simlarining  turlari.  Elektr 
asboblari  va  ular  bilan  ishlash  usullari
Elektrotexnika ishlari izolatsiya bilan qoplangan gorizontal 
qopqoqli stolda bajariladi. Elektr montaj asboblari o‘quvchining 
o‘ng tomoniga, materiallar chap tomonga joylashtiriladi, bun-
da ko‘proq ishlatiladigan asboblar yaqinroq qo‘yiladi. 
Elektrotexnika ishlarini bajarishda siz turli materiallar (sim, 
shnur, izolatsiya materiallari, naychalar) va ish asboblari (ot-
vyortka, pichoq, o‘tkir jag‘li ombur)dan foydalanasiz. 
Elektr montaj simlari mis yoki aluminiydan yasaladi. Montaj 
qilish uchun izolatsiya bilan qoplangan simlardan foydalani-
ladi (70-rasm). 
Elektr shnuri maishiy elektr asboblarini elektr tarmog‘iga 
ulashga mo‘ljallangan ingichka, izolatsiyalangan sim bo‘lib, 
u umumiy qobiqqa o‘ralgan bir yoki ikkita tok o‘tkazuvchi 
simchalardan yasalgan. 
70-rasm. Simlar (a) va shnurlar (b).  
Izolatsiya qobig‘i
Izolatsiya qobig‘i
Mis simlar
Mis simlar
Rezina 
izolatsiya
a
b
b
a
71-rasm. Izolatsiya 
lentasi (a) va 
naychasi (b).

---

91
Izolatsiya lentasi va naycha o‘zaro ulanadigan elektr o‘tkaz-
gichlarni izolatsiyalash uchun mo‘ljallangan (71-rasm).
O‘tkir jag‘li ombur simlarni kesishda qo‘llaniladi. 
Omburning ishchi qismi o‘tkir kesuvchi qismga ega. Yumaloq 
va yassi jag‘li omburlar simlarni bukish va burashda ishlati-
ladi. Ularning tutqichlari izolatsiya materiali bilan qoplangan 
(72-rasm).
Montaj pichog‘i simlardagi izolatsiyani ochishga mo‘ljal-
langan. Otvyortka birikmalarni ulashda ishlatiladi. Ularning 
tutqichlari plastmassa yoki yog‘ochdan yasaladi.