A. B. Xayitov, A. M. Akbarov personalni

O’rta tadbirkorlik sub’ektlariga — xodimlarning o’rtacha yillik soni sanoatda — 
100,  qurilishda  —  50,  qishloq  xo’jaligi,  boshqa  ishlab  chiqarish  tarmoqlari,  ulgurji 
savdo, umumiy ovqatlanish tarmoqlarida — 30, chakana savdo, xizmat ko’rsatish sohasi 
va  noishlab  chiqarish  sohasining  boshqa  tarmokdarida  20  kishidan  ko’p  bo’lmagan 
korxonalar kiradi. 
Xususiy  korxonani  uning  egasi  korxonaning  rahbari  sifatida  yakka  o’zi 
boshqaradi.  Mulkdor  korxona  nomidan  ishonchnomasiz  ish  ko’ra  oladi,  pul 
mablag’lari  hamda  boshqa  mol-mulkini  tasarruf  etadi,  shartnomalar,  shu  jumladan, 
mehnat shartnomalari tuzadi, ishonchnomalar beradi, banklarda hisobvaraqlari ochadi, 
shtatlarni tasdiklaydi, korxonaning barcha xodimlari uchun majburiy bo’lgan buyruklar 
chiqaradi va ko’rsatmalar beradi. 
Xususiy korxona mulkdorlari quyidagi huquqlarga ega: 
-  xususiy  korxona  nizomiga  qonun  hujjatlarida  belgilangan  tartibda 
o’zgartishlar va qo’shimchalar kiritish; 
-  xususiy  korxonani  qayta  tashkil  etish  va  tugatish  to’g’risida  qaror  qabul 
qilish; 
-  soliqlar  va boshqa  majburiy to’lovlar to’lagandan so’ng qolgan  foydadan  o’z 
ixtiyoriga ko’ra foydalanish. 
Xususiy  korxona  mulkdorlari  o’zi  vaqtinchalik  bo’lmagan  taqdirda  shu 
muddatda rahbarlik vazifasini bajarib turishni boshqa jismoniy  shaxs  zimmasiga  yozma 
                                                        
1
 
O’zbekiston Respublikasi Konstitutsiyasi. T.: O’zbekiston. - 2009. - B.11.
 

---

 
42 
qaror bilan yuklanishi  mumkin. Bunda u muvaqqat rahbarning xususiy korxona  mol-
mulkini tasarruf etishga oid huquqini cheklab qo’yishi mumkin. 
Turli  sabablarga  ko’ra  (vafot  etganligi,  muomalaga  layoqatsizligi  va 
hokazolar),  mulkdor  xususiy  korxona  rahbari  vazifasini  bajarishi  mumkin  bo’lmay 
qolsa,  xususiy  korxonani  boshqarish  fuqarolik  qonun  hujjatlariga  va  xususiy  korxona 
nizomiga muvofiq amalga oshiriladi.