8-март байрами муносабати билан қуйидаги онахонлар совға-саломлар билан табриклаб чиқилди

O‘rik daraxti o‘simlik ildizi va ildiz atrofi tuprog‘ida tarqalgan fitonematodalar tarkibi (fevral)

№	Turlar	Topilgan fitonematodalar soni				Jami:
		Ildiz, cm.	Tuproq,sm.
			0-20	20-40	40-60
1	Aphelenchus avenae				8		8
2	Pratylenchus pratensis				4		4
3	Psilenchus clavicaudatus	4					4
4	Cephalobus persegnis	12	4	8			24
5	Eucephalobus oxiuroedes	4					4
6	Heterocephalobus elongates			4			4
7	Heterocephalobus filiformis	4					4
8	Heterocephalobus tulaganovi			4			4
9	Rhabditis brevispina		16	20			36
10	Caenorhabditis elegans		4				4
11	Eudorylaimus skrjabini		4				4
12	Dorylaimellus aegualis			4			4
	Turlar soni	4	4	5	2		12
	Fitonematodalar soni	24	28	40	12		104

Pararizobiontlardan Eudorylaimus skrjabini ildiz atrofi tuprog‘ining 0-20 cm, Dorylaimellus aegualis ildiz atrofi tuprog‘ining 20-40 cm.chuqurligida, uchradi.
Eusaprobiontlardan Rhabditis avlodi vakillaridan ikki turi uchradi. Rhabditis brevispina o‘rik ildiz atrofi tuprog‘ining yuqori qatlami 0-20 cm, 20-40 cmda hammasi bo‘lib, 36 ta uchradi. Caenorhabditis elegans ildiz atrofi tuprog‘i ustki qatlami 0-20 cmda uchradi.
Fitogelmintlarning haqiqiy parazitlaridan Pratylenchus pratensis, o‘simlik ildizi atrofi tuprog‘i 40-60 cm chuqurligida, maxsus kasallik keltirib chiqarmaydiganlaridan Aphelenchus avenae, o‘simlik ildizi atrofi tuprog‘i 40-60 cm chuqurligida, Psilenchus clavicaudatus lar o‘simlik ildizida uchradi.
3-jadval
O‘rik ildizi va ildiz atrofi tuprog‘i fitonematodalarining ekologik guruhlar bo‘yicha taqsimlanishi

№	Ekologik guruhlar %	Ildiz,	Tuproq, cm
			0-20	20-40	40-60
1	Devisaprobiontlar/43	3/20	1/4	3/16	-
2	Eusaprobiontlar/16	-	2/20	1/20	-
3	Pararizobiontlar/16	-	1/4	1/4	-
4	Fitogelmintlar/25	1/4	-	-	2/12
	Jami:100	4/24	4/28	5/40	2/12

2. 
   Olma ekilgan maydon fitonematodalari taxlili (fevral)
   

Olma ildizi va ildiz atrofi tuprog‘idan fitonematodalarning 220 ta 14 turga mansub vakillari topildi (4-jadval). Olma o‘simligi ildiz atrofi tuprog‘i yuqori qatlamidan (0-20 cm) 56 dona, 6 turga mansub, ildizning (20-40 cm) chuqurroq qatlamidan 80 ta 6 turga mansub, ildiz atrofi tuprog‘i chuqur qatlamidan (40-60 cm) 56 dona, 6 turga mansub, fitonematodalar aniqlandi.
4 -jadval
Olma daraxti o‘simlik ildizi va ildiz atrofi tuprog‘ida tarqalgan fitonematodalar tarkibi (fevral)

№	Turlar	Topilgan fitonematodalar soni				Jami:
		Ildiz, cm.	Tuproq, cm.
			0-20	20-40	40-60
1	Panagrolaimus multidentatus			4		4
2	Panagrolaimus rigidus			4		4
3	Panagrolaimus spondyli				4	4
4	Cephalobus persegnis	20	12	12	4	40
5	Cephalobus parvus	4				4
6	Eucephalobus oxiuroedes	4				4
7	Acrobeloedes labiatus		4			4
8	Heterocephalobus tulaganovi		20	36		56
9	Heterosephalobus filiformis		12	20	20	52
10	Heterocephalobus teres				4	4
11	Rhabditis brevispina		4		16	20
12	Eudorylaimus eremitus		4			4
13	Eudorylaimus skrjabini				8	8
14	Dorylaimellus aegualis			4		4
	Turlar soni:	3	6	6	6	14
	Fitonematodalar soni:	28	56	80	56	220

Ildiz atrofi tuprog‘idan tuproq namunalari yuqorida keltirilgandek uchta gorizont bo‘yicha, ustki, ostki tuprog‘idan (0-20, 20-40, 40-60 cm) olindi. Ekologik guruhlardan ko‘proq devisaprobiontlar uchradi. Topilgan 14 tur fitonematodalarning 10 tasi devisaprobiontlar, 72%ni tashkil qildi, 3 tasi pararizobiontlar, 21%ni, 1 tasi eusaprobiont 7%ni tashkil qildi, fitogelmintlar uchramadi.
O‘simlik ildizida 28 ta 3 turga mansub fitonematodalar aniqlandi. Cephalobus persegnis (devisaprobiont) ham ildizdan, ham ildiz atrofi tuprog‘i 0-20, 20-40, 40-60 cm. chuqurligidan topildi, 48 donani tashkil qilib, eudominant tur bo‘lib hisoblandi. Cephalobus parvus, Eucephalobus oxiuroedes devisaprobiont vakillari bo‘lib, faqat o‘simlik ildizidan topildi, ildiz atrofi tuprog‘idan aniqlanmadi.
Tuproq qatlamlarida nematodalar bir xil tarqalmagan. Ildiz atrofi tuprog‘ida 0-20 cm da 56 ta 4 turga mansub fitonematodalar, 20-40 cmdan 80 ta, 6 turga mansub 40-60 cmdan 56 ta, 6 turga mansub nematodalar aniqlandi.
Tuproq qatlamining yuqori gorizontlarida asosan quyidagi turlar ko‘proq uchradi: Cephalobus persegnis ildizda 12 ta, ildiz atrofi tuprog‘ida 12 tadan 0-20, 20-40 cm, 4 ta 40-60 cmda uchradi. Rhabditis brevispina ildiz atrofi tuprog‘i 0-20 cmda 4 ta, ildiz atrofi tuprog‘ining chuqur qatlamida 16 ta uchrab chuqur qatlam uchun dominant tur bo‘lib hisoblandi. Ildiz atrofi tuprog‘i qatlamlarida uchragan fitonematodalar turlarining soni 6 tadan bo‘lib bir-biriga yaqinligi kuzatildi. Fitonematodalar son jihatidan ildizga qaraganda ildiz atrofi tuprog‘ida ko‘pligi aniqlandi. Ayniqsa ildiz atrofi tuprog‘ining 20-40 cm chuqurligida ularni soni 80 tani tashkil qildi va boshqa tuproq gorizonlaridan, ildizdan son jihatidan ustunligi kuzatildi. Ildiz atrofi tuprog‘ining 0-20, 40-60 cm chuqurligida ularning 56 tani tashkil qildi va tuproq qatlamlarining ushbu gorizontlarida tarqalgan fitonematodalar soni bir-biriga mos ravishda 56 tani tashkil qildi. Ildiz atrofi tuprog‘ida Heterocephalobus tulaganovi, Heterosephalobus filiformislar eudominant turlar bo‘lib hisoblandi. Rhabditis brevispina ildiz atrofi tuprog‘ining chuqur qatlamida (40-60 cm) 16 ta uchrab, chuqur qatlam uchun dominant tur bo‘lib hisoblandi. Ildizda Cephalobus persegnis dominant tur, eudominat turlar aniqlanmadi. Bu gorizontda asosan uchragan 3 ta turdan ikkitasida to‘rttadan individ uchradi va bular barchasi retsedent va subretsedent turlar bo‘lib hisoblandi.
Olma ildiz atrofi tuprog‘i yuqori gorizont (0-20 cm) da va ostki qatlam (40-60 cm) da fitonematodalar turlari soni, individlarning soni bir-biriga yaqinligi kuzatildi.
Ekologik guruhlardan (5-jadval) devisaprobiontlar: Cephalobus persegnis, Heterocephalobus filiformis, Heterocephalobus tulaganovlar asosan, ildiz atrofi tuprog‘i 0-20 cm chuqur qatlamlarida xilma-xilligi kuzatildi. Xuddi shu turlar ildiz atrofi tuprog‘ining 20-40 cm, chuqurligida ham son jihatidan boshqa turlardan ustunligi ma’lum bo‘ldi.
Pararizobiontlardan Eudorylaimus skrjabini, ildiz atrofi tuprog‘ining 40-60 cm Dorylaimellus aegualis ildiz atrofi tuprog‘ining 20-40 cm chuqurligida, uchradi.
Eusaprobiontlardan Rhabditis avlodi vakillaridan bir turi uchradi. Rhabditis brevispina olma ildiz atrofi tuprog‘ining yuqori qatlami 0-20 cm, chuqurligida 4 ta, ildiz atrofi tuprog‘inig 40-60 cmda 16 ta, hammasi bo‘lib, 20 ta uchradi.
Fitogelmintlar yarim va haqiqiy parazit vakillari qish faslida olingan namunalarda olma ildizi, ildiz atrofi tuprog‘ida uchramadi.