Wo’zbekstan baylani’s ha’m informaci’yali’q agentligi tashkent informaciyaliq texnologiyalari universiteti no’kis filiali



Download 444,24 Kb.
bet16/18
Sana23.01.2022
Hajmi444,24 Kb.
#402771
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18
Bog'liq
Qaraqalpaq tilinin’ jan’a a’lipbesi

Sozdin basinda: zagara, zirre, zalim, zu’riit, zulim ham t.b.; sozdin ortasinda: aziq, eziw, ju’zim, sazan ham t.b.; so'zdin' aqirinda: tez, siz, go’z, lapiz, duz ham t.b.

Bul ha’rip qosimtalardin aqirinda jumsaladi: =miz//=miz (betlik jalgawi), paz (soz jasawsi qosimta) him t.b.

Z ha’ribinin baspa turinin bas ha’ribi z, kishi ha’ribi z, jazba turinin bas ha’ribi z, kishi turi z. Jazba turinin bas ha’ribi orta bo'leginen keyingi ha’ripke tutastiriladi: Zamira, Zarliq, Zarimbet ha’m t.b. Onin kisi ha’ribi astingi boleginen keyingi ha’ripke tutastiriladi: azan, tezlik, guzlik ham t.b.

  • Ha’ribi erinlik-tislik, juwisinqi dawissizdi bildiredi. Oni aytqanda tosqinliqti erinler ha’m tisler atqaradi. Ol qaraqalpaq tilinde rus tili ha’m ol arqali basqa tillerden kirgen so'zlerdin' basinda, ortasinda ham aqirinda jumsaladi: vagon, vazelin, avtobus, voleybol, avtomat, ustav ha’m t.b. Ol familiy jasawshi qosimtalarda jumsaladi: qudaybergenov, sadikova, yangibaeva, qabulova ha’m t.b.

  • Ha’ribi a’lipbedegi ha’riplerdin qatar ta’rtibi boyinsa jigirma jetinsi orinda turadi. V ha’ribinin baspa turinin bas ha’ribi v, kisi turi v, jazba turinin bas ha’ribi v, kisi turi v. Onin jazba turinin bas ha’ribi qosimsa belgi arqali keyingi ha’ripke tutastirilip jaziladi: volga, volgagrad, velosiped. Onin kishi ha’ribi ustingi bo'leginen keyingi ha’ripke tutastirilip jaziladi: vagon, tovar, avtomobil ha’m t.b.

Solay etip, qaraqalpaq tilinde unli dawissizlardi bildiretugin ha’riplerdin so'zlerdin' pozitsiyalarinda jumsaliwi bir-birine jaqin. Olar tiykarinan so'zdin' basinda ha’m ortasinda jumsaladi.


Download 444,24 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   10   11   12   13   14   15   16   17   18




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish