Vrach faoliyatining huquqiy asoslam


им _   S.l  СД §■§ -  | l > l >9.2-l  ■3  » 4  O  vi   o 5 CP^OXO



Download 4,88 Mb.
Pdf ko'rish
bet58/64
Sana01.01.2022
Hajmi4,88 Mb.
#294844
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   64
Bog'liq
Vrach faoliyatining huquqiy asoslari (G'iyosov Z.A.) - 2012 y.

им
_  
S.l  СД §■§
-  | l > l >9.2-l 
■3  » 4  O 
vi
  o 5
CP^OXO

p' oo a 6
С  
—   (N
!   js 
I s  I
■ «1 J? S3 
“ X s i
■aS
'■S.  .8
■a -a 
>3
  g 
я
^ 'g ]БЬ 
° ‘5b 
^  g.’n'*y "3”a "o’ 


4   5  2  3  о ю  o «   o
и о о  
Н о Д З   с   >>о  >.©  >%
'С с 
>> а
  ?
■Й
  Ё 3  8 •S
.w  щ  л  
о
ЬЛ'ДГЛ
.2?—
 "
*1  §Г
л .
о  е  
>
4> -5 
■%.
м
 Ж 
12
^   Я С 4 
V
« о с  
« 
>>
•Si 
•8 6 •§
*  J5  _е"  «ч  ._ «   u 
л -g 
Д л  'Н *5b  «- 
5  
'=? S 3  О   ев  Д
* >> &r^ .£= >>12 32
•Д  "2* S  © >> И ГД
S 3   я  И   ■“  3   ’«   -в
П  г- 2  оо  -в 
о   •£
w   ©   С О   св О   . *   О"
гз  О"
О й  
__ 
7   а   ад 
ТЗ 
_

«_> 
© ® &
D
 S
о   Ь   з   00  о   °   -2
га  "о  -к
Я  .Й 
В  2
  S  -Й  -1
и   О   Я   О   «   Я  
w  Y  О--^  Он  ьс  с   <й
С - 4 г Л ' г Г < / Ч Ч О Г ^ О О С ' >
«  е
a l l
£•§*■&
3 *й |  Zo 
s -S  5 ■**
f ^ l  ё 
D.O  >,Ъ


TYON  sababi -  ulami  yuzaga kelishiga olib  kelgan turli  xil 
tafsilotlardir.  Ulami  shartli  ravishda uch guruhga bo‘lish mumkin: 
subyektiv sabablar; tashkiliy sabablar; obyektiv sabablar.
Sub ’ ektiv sabablarga bemorga e ’tiborsiz munosabatda bo ‘ lish, 
tibbiy xodim malakasining etarli emasligi va boshqa sabablar kiradi. 
So‘nggi  holatlarga  odatda  qasddan  yoki  ehtiyotsizlik  orqasidan 
sodir etilgan huquqbuzarliklar taalluqli bo‘ladi.
Tashkiliy sabablar orasidatashxisot va davolash vositalarining 
yo‘qligi,  tashxisot  va  davolash  jarayoninig  tashkil  etishdagi 
kamchiliklar, izchillikning yo‘qligini farqlash mumkin.
TYONning  obyektiv  sabablariga  tibbiy  yordamga  kech 
murojaat  etish,  kasallikning  (jarohatning)  atipik  kechishi, 
shuningdek tibbiy yordam ko‘rsatishdagi boshqa obyektiv holatlar 
(jumladan,  bemor  ahvolining  ogHrligi,  tibbiy  muassasada  qisqa 
vaqt bo lish i va h. k. ) taalluqli.
TYONni  huquqiy  baholashda,  ayniqsa jinoiy  huquq  nuqtai- 
nazaridan, nuqson natijasida vujudga kelgan oqibatning mavjudligi 
juda  muhim  hisoblanadi.  Shu  sababli  TYONni  oqibatga  ta’siri 
masalasiga  alohida  e’tibor  beriladi.  Oqibatga  ta’siri  bo‘yicha 
TYON  davolash  muddatini  cho‘zilishiga,  nogironlikni  vujudga 
kelishiga,  oiim ning  yuzaga  kelishiga  jiddiy  ta’sir  etib,  unga 
moyillik  yaratgan  omil  sifatida  ahamiyatli  bo‘lishi,  letal  oqibatni 
yuzaga keltirishi mumkin.  Shu bilan birga TYON  alohida olingan 
bemorlarda oqibatga biron-bir ko‘rinishda ta ’sir ko‘rsatmasligi ham 
mumkin.  Bunda vrachning harakati  (harakatsizligi)  bilan vujudga 
kelgan  oqibat  o‘rtasida  sababiy  bog‘lanishining  mavjudligi  va 
uning  xarakterini  aniqlash  muhim  ahamiyatga  ega.  Ta’kidlash 
lozimki,  faqat bevosita  sabab-oqibat bog‘lanishlaming mavjudligi 
vrachni javobgarlikka tortish uchun asos hisoblanadi.
Ayrim holatlarda noxush oqibatlar va u bilan bog‘liq bo‘lgan 
ko‘ngilsiz vaziyatlarni  vujudga kelish xavfining mavjudligi tibbiy 
muolajalami minimal ko‘rinishda o‘tkazishga sabab bo‘ladi. Ushbu 
taktika“vrachninghimoyalanganmunosabati”tarzidanomlanadigan


bo‘ldi. Chet el adabiyotlarida u “himoyalangan tibbiyot” (defensive 
medicine)  deb  ham  nomlanadi  (W.  F.  May,  1994).  Komission 
sud-tibbiy  ekspertizalar  jarayonida  “himoyalangan  munosabat” 
mavjudligini aniqlash va isbotlash ancha murakkab bo‘lib, nafaqat 
tibbiy  hujjatlami,  balki  huquqbuzarlikning  subyektiv  tomoni 
haqidagi  ma’lumotlarni  aks  ettiruvchi  boshqa  ish  materiallarmi 
ham sinchiklab o ‘rganishni talab qiladi.
Aksariyat holatlarda  “vrachning  himoyalangan munosabati” 
quyidagilarda namoyon bo‘ladi:
•jarrohlik amaliyotini rad etish;
• jarrohlik  amaliyotining  uncha  murakkab  bo‘lmagan  turini 
tanlash;
• operatsiyaga tayyorgarlikni cho‘zish;
•  tashxis  qo‘yishning  murakkab  invaziv  usullarini  asossiz 
tarzda rad etish;
• zarur bo‘lmagan konsultatsiya, konsiliumlar tashkil etish;
• keraksiz tekshiruvlarni tavsiya etish;
•  bemomi  boshqa  muassasalarga  yo‘llash  va  sh.  k.  (Yu.  D. 
Sergeev, S. V. Erofeev, 2001).
Ta’kidlash  lozimki,  “vrachning  himoyalangan  munosabati” 
odatda,  bemor  manfaatlariga  zid  bo‘lib,  uning  sog‘lig‘iga  ziyon 
etkazadi.
TYONni  tahlil  qilish  ma’lum  bir  ketma-ketlikni  talab 
etadi.  So‘nggi  holatni  inobatga  olib,  tibbiy  xodimlar  harakatini 
baholashning quyidagi algoritmi tavsiya etiladi:
1.  Bemorda  mavjud  bo‘lgan  patologik  holat  haqida  ekspert 
fikrini shakllantirish.
2. Vrach tomonidan haqiqatda amalga oshirilgan harakatlarni 
shartlilik, asoslanganlik, o ‘z vaqtidaligi, texnik ijrosi va toiaqonligi 
nuqtai-nazardan baholash.
3.  Tibbiy  xodimning  harakati  (harakatsizligi)  bilan  vujudga 
kelgan oqibat o ‘rtasida sababiy bog‘lanishning mavjudligi va uning 
xarakterini aniqlash.
Birinchi  bosqichda  bemorda  mavjud  patologik  holat
149


etiologiya,  patogenez, uchrash chastotasi, vujudga kelish muddati, 
rivojlanish 
tezligi, 
kechishining 
og‘irligi 
nuqtai-nazaridan 
o‘rganiladi.
Ikkinchi  bosqichda  vrach  harakati  (harakatsizligi)  turli 
vaziyatlar nuqtai-nazaridan baholanadi.
Shartiilik  tibbiy  yordam  ko‘rsatilgan  sharoitni  ko‘zda 
tutadi.  Formal va  faktik  sharoitlar  farqlanadi.  “Formal”  sharoitlar 
me’yoriy-huquqiy  hujjatlar,  idoraviy  yo‘riqnomalar,  ko‘rsatmalar, 
buyruqlar  va  sh.  k.  bilan  belgilanadi.  “Faktik”  sharoit  deganda 
mazkur  holatda  tibbiy  yordam  ko‘rsatilgan,  tibbiy  xodimning 
imkoniyatida bo‘lgan sharoitni anglatadi.
Asoslanganlik  nuqtai-nazaridan  baholash  tibbiy  xodimning 
harakat  qilishi  uchun  turtki  bo‘lgan  asoslarni  o ‘rganishni  ko‘zda 
tutadi. Bular qatoriga bemor shikoyatlari, patologik holatning klinik 
namoyon  bo‘lishi,  aniqlangan  patologiya  va  uning  asoratlarini 
rivojlanish  qonuniyatlari,  rejalashtirilgan  yoki  o ‘tkazilgan  tibbiy 
muolajalarning ehtimoliy oqibatlarini kiritish mumkin.
Tibbiy  xodim  harakatlari  o‘z  vaqtida  yoki  o ‘z  vaqtida 
bo‘lmasligi  mumkin.  Patologik jarayonning  rivojlanish  tezligi  va 
kechish  og‘irligi  nuqtai-nazaridan  o‘z  vaqtida  amalga  oshirilgan 
harakatlar 

Download 4,88 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   54   55   56   57   58   59   60   61   ...   64




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish