Volume ǀ issue ǀ

ǀ
ISSUE 2 
ǀ
2022
195 
UZBEKISTAN |
www.caajsr.uz
 
 
Mektep oqıtıwshısı atqarıwshı sázende bolıwı, pedagogika hám psixologiyanı 
tereń biliwi, muzıkalıq bilim menen tárbiya beriwdi maqset etip sabaq nátiyjeliligine 
erisiw, jaslar sanasın qáliplestiriw hám sázendeni tayarlaw bolıp tabıladı. Bul isti júzege 
asırıw ushın pedagog kóplegen máselelerdi sheshiw ushın tayar bolıwı shart. Olardıń 
balanı muzıkaǵa qızıqtırıw muzıkalıq áspab penen támiyinlew nota sawatın úyreniw 
hám t.b. Muzıkalıq áspabtı dúrıs uslap shertiw qaǵıydaların qosımsha sabaqlarda 
úyretiliwi búgingi rawajlanǵan mámleketlerden úlgi alǵan mektep pitkeriwshileriniń 
belgilengen ásbaplardan birini atqara biliw sheberligi zárúrligi qoyılıp atır. Sazdı 
úyretiw, úy tapsırmaların orınlawdı talap etiw, jeke kóz qaras penen onıń psixikasınıń 
hám úqıbın biliw onıń mádeniyatda rejesin kóteriw basqada bir Qatar máseleler kiredi. 
Usı aytılǵan máselelerdi oqıtıwshı óz jumısı waqtında durıs sheshse óziniń klassınan 
jaqsı sazendelerdi tayarlap shıǵara aladı.
Tárbiya maqsetinde qániyge oqıtıwshı áspabtı shertiwdi úyreniwi menen 
sheklenbewi kerek. Sol óziniń oqıwshısınıń tárbiyasına tártibine qızıqsına hám 
rawajlanıwına tolıq juwapkerli. Oqıwshınıń ádettegi dúnyaǵa kóz-qarası isenimi 
muzıkaǵa bolǵan qatnası oqıtwshınıń tásiri astında qáliplesiwi kerek. Oqıtıwshınıń tásiri 
astında oqıwshılardıń tártibi onıń basqa pánlerge kóz-qarası jora-joldasları qáliplesedi. 
Mısalı, oqıtıwshı oqıwshını óz xalqınıń muzıka mádeniyatın úyreniwi, onı jaman tásir 
etiwshi jat muzıkadan shetleydi. Jeke sabaq waqtında oqıtıwshı oqıwshı menen hár 
qıylı temada gúrriń etip onıń kemshiligin tawıp keleshekte sol kemshiliklerdi 
saplastırıwǵa háreket etiwi hám tarbiyalaw kompetenciyaları ústinde islewi maqsetke 
muapıq.
Qániyge oqıtıwshı oqıwshılardıń úlgeriwin baqlap barıp basqa sabaqlarǵa 
qatnasın anıqlap oqıwshılardıń úlgeriwin baqlap barıp basqa sabaqlarǵa qatnasın anıqlap 
oqıwshılardıń barlıq sabaqların jaqsı úlgeriwine járdem berip barıwı kerek hám basqa 
áspabta shertiwdi úyreniwde oqıtıwshı óziniń bilimin oqıwshıǵa berip onıń tártibin 
ádepliligin, atqarıwshılıq úqıplıqların arttırıp baradı.Tárbiyadaǵı eń tiykarǵı qural 
repertuar bolıp esaplanadı. Jaqsılap jobalastırılǵan repertuar oqıwshını óz 
Watanınsúyiwshilikke tárbiyalaydı. 
Berilgen repertuardı tek áspabta shertiwde sheklenbey onıń dóretiwshisi, dóretiw 
tariyxıy shıǵarmalarınıń mazmunındaǵı materiallar tárbiya jumıslarda úlken áhmiyetke 
iye. Shıǵarmalar ústinde islegende, oń jazılǵan dáwiri tuwralı, aǵımı hám bul 
shıǵarmanı atqarılıwın belgili sazendelerdiń ómiri tuwralı túsinik beriw kerek. Sonıń 
menen bir qatar usı másellerdi júzege asırıw ushın oqıwshı ózi dıqqatı hám tereń sanası 
menen shıǵarmanıń jaqsı úyrete almasa yamasa sol shıǵarmanı ǵyretiwde oqıwshı 
menen islese almasa sabaq nátiyjesiz ámelge asadı. Sol sebepli oqıtıwshı óz 
oqıwshılarına miynet etiwdi turaqlı hám izbe-iz kúndelikli tayarlawdı úyreniw kerek. 
Ataqlı rus atqarıwshısı hám kompozitor A.Rubiynshteyn «Eger men bir kún 

---

CENTRAL ASIAN ACADEMIC JOURNAL 
OF SCIENTIFIC RESEARCH 
ISSN: 2181-2489 
VOLUME 2