Vodorod haqida tuushuncha Gazlarni tekshirish

Bir gaz muayyan massasining xuddi shunday hajmdagi ikkinchi gaz (o‘sha sharoitlarda olingan) massasiga nisbati birinchigazning ikkinchi gazga nisbatan zichligi deyiladi va D harfi bilan belgilanadi:
M₁/M₂ = D, bundan M₁=M₂D
Odatda, gazning zichligi eng yengil gaz — vodorodga nisbatan aniqlanadi (D_H bilan belgilanadi).Vodorodning molyar massasi 2,016 g/molga yoki taqriban 2 g/molga teng. Shu sababli quyidagini olamiz:
M=2D_Hi
Moddaning gaz holatidagi molyar massasi uning vodorod bo‘yicha zichligining ikkiga ko‘paytirilganiga teng.
Gazsimon moddalar bilan bog‘liq hisoblashlarga doir kimyoviy masalalarni yechish uchun ko'pincha maktab fizika kursida o'rganiladigan gaz qonunlaridan foydalanishga to‘g‘ri keladi. Ularni bu yerda batafsil ko‘rib o‘tirmay, ta’riflarini va hisoblashlar uchunzaruriy formulalarni keltirish bilan kifoyalanamiz.
Boyl-Mariott qonuni: berilgan miqdordagi gaining о‘zgarmas temperaturadagi hajmi shu gazning bosimiga teskari proporsionaldir.
Bundan:
PV=const
bu yerda p — bosim, V — gazning hajmi.
Gey-Lyussak qonuni: о‘zgarmas bosimda gaz hajmining o‘zgarishi temperaturaga to'g'ri proporsional, ya’ni
VT=const,
bu yerda T— temperatura, К (Kelvin) hisobida.
Boyl-Mariott bilan Gey-Lyussakning birlashgan gaz qonuni:
pV/T= const.
Bu formula odatda gazning biror boshqa sharoitdagi hajmi ma’lum bo'lganda uning berilgan sharoitdagi hajmini hisoblab topish uchun ishlatiladi. Agar normal sharoitdan boshqa sharoitga (yoki normal sharoitga) o'tiladigan bo‘lsa, u holda bu formula quyidagicha yoziladi:
PV/T= P_oV_o/T_o
bu yerda: P₀, V₀, T₀ - gazning bosimi, hajmi va normal sharoitdagi P = 101 325 Pa, T=212 K) temperaturasi.
Agar gazning massasi yoki miqdori ma’lum bo'lib, uning hajmini hisoblab topish zarur bo‘lsa, u holda Mendeleyev-Klapeyron tenglamasidan foydalaniladi:
pV=nRT, 
bu yerda: n—gazning mollar soni, m - massasi (g), M — gazning molyar massasi (g/mol), R - universal gaz doimiysi. R=8,31 J (mol K)¹

4.