Virusli infeksiyalar: gepatit viruslariga tasnif va ular keltirib chiqaradigan kasalliklarning labaratoriya tashxisi

Gepatit В virusi (HBV)

• Gepatit В virusi gepadnaviruslar (Hepadnaviridae) oilasiga, kiradi, bu
• oilaga hayvonlar, kemiruvchilara va qushlarda kasallik qo'zg'atuvchi yana
• 3 ta virus ham kiradi. Gepatit virusining zarrachasini 1970-yi li D.Deyn
• bemor najasidan elektron mikroskop yordamida topgan, shu sababli Deyn
• zarrachasi deb nomlangan.

Kasallikning odamlardagi patogenezi

• . Gepatit В ning manbai bemor
• va virus tashib yuruvchilar hisoblanadi. Yer sharida 500 mln. dan ortiq
• virus tashib yuruvchilar bor. Virus, asosan, parenteral yo‘l bilan, yaxshi
• sterillanmagan tibbiyot asboblari (shprits, igna, skalpel tish davolashda
• ishlatiladigan asboblar va boshqalar) hamda jinsiy aloqa orqali yuqadi.
• Odam uchun 0,001 ml plazmayoki qon yuqumli miqdor hisoblanadi. Virus
• odam organizmidagi barcha biologik suyuqliklarda bo'ladi, shuning uchun

• onadan bolaga yo'ldosh orqali, ko‘krak sutidan ham o ‘tadi. Tibbiyot
• xodimlari bu infeksiya bo‘yicha xavfli guruhga kiradi.
• Yashirin davri uzoq, 30 kundan 180 kungacha. Gepatit В virusining
• organizmga kirish darvozalari qon tomirlar bo‘lganligi safcabli, virus
• infeksion jarayonning boshidan qonga tushadi va butun organizmga
• tarqalib, gepatotsit hujayralariga yopishadi. Ammo virus repToduksiyasi
• gepatotsit hujayrasini lizisga olib kelmaydi, ya’ni gepatit В virasi gepatotsit
• hujayrasiga to‘g ‘ridan-to‘g ‘ri sitopatik ta’sir ko'rsatmaydi. Shuning uchun
• jigardagi asosiy patologik jarayon, virusni gepatotsit hujayrasiga
• kirishidan boshlanmasdan, balki immunotsitlarni hujayraning tashqi
• membranasida virus antigenlarini aniqlash vaqtidan boshlanadi. Shunday
• q ilib, gepatit В virusida gepatotsit hujayralarining zararlanishi
• immunopatologik sabablarga asoslangan.

• Gepatit В patogenlik shakllarining xilma-xilligi (o‘tkir, o'rtacha o‘tkir,
• surunkali, persistensiyalovchi) kasallik qo‘zg‘atuvchi anti genlarining
• gepatotsit hujayralari bilan o ‘zaro ta’sirlashishiga bog‘liq. Natijada bir
• tom ondan, produktiv yoki integrativ infeksiya rivojlansa, ikkinchi
• tomondan immun javob shakli va immunopatologik namoyon bo'lish
• darajasi ro‘y beradi. Masalan, gepatit В kasalligining o ‘tkir shaklida T -
• xelperlar faolligi bostiriladi, surunkali shaklida esa T-s-upressorlar
• jarayoniga jalb qilinadi. T-supressorlar faolligining doirrtiy ravishda
• bostirilishi natijasida autoimmun reaksiyalar rivojlanishiga sharoit
• tug‘iladi, bu reaksiyalar o'zining hujayra antigenlariga va birinchi navbatda
• jigar lipoproteiniga qaratilgan bo‘ladi. T-xelperlari ingibitsdyasi tufayli
• virus antigenlarini aniqlab olish sustlashadi, bu esa oxir-oqibsitda antitelo
• hosil bo‘lishini kamaytiradi.