Virusli infeksiyalar: gepatit viruslariga tasnif va ular keltirib chiqaradigan kasalliklarning labaratoriya tashxisi

najasi va siydigida uzoq saqlanadi.

Hayvonlarga nisbatan patogenligi. Gepatit A virusi tabiiy sharoitda

faqat odamlarda kasallik qo‘zg‘atadi. Ammo shimpanze, marmozet

turkumiga xos maymunlar bu viruslarga moyil. Shuning uchun Afrika

davlatlarida ushbu kasallikning tabiiy o4ihoqlari bor deb taxmin qilinadi

Kasallikning odamlardagi patogenezi.

• Gepatit A virusining manbai
• bem or, ayniqsa, yengil, sariqsiz shakllari o ‘ta xavfli hisoblanadi.
• Kasallikning yashirin davri va sariqlik oldi davrida bemoming najasi orqali
• tashqi muhitga juda ko‘p virus ajraladi, shuning uchun bu davr atrofdagilar
• uchun o ‘ta xavfli hisoblanadi. Virus sogiom odamlarga ifloslangan suv,
• oziq-ovqat, uy ro'zg'or buyumlari, pashshalar orqali fekal-oral y o i bilan
• yuqadi.
• G epatit A bilan asosan 4 yoshdan 15 yoshgacha boigan bolalar
• kasa_llanadi. Kasallik mavsumiy xarakterga ega bo'lib, ko‘pincha yilning
• kuz -va qish fasllarida kuzatiladi. Virus ingichka ichak shilliq qavatining epitelial hujayralariga yetib borib,
• ular ichigakiribko'payaboshlaydi. Kasallikning yashirin davri 15-30 kun
• b o iib , bemorda sariqlik belgilari paydo bo'lgunga qadar davom etadi. Bu
• davrda virus qonga tushadi va qon bilan butun organizmga tarqalib, jigar
• huja_yralarida ko'payadi va uni zararlaydi. Natijada gepatitning belgilari
• nam oyon bo'ladi. Kasallikning o'tkir xilida harorat ko'tariladi. Prodromal
• davri 5-7 kun.

• Bu davrda huddi grippga xos alomatlar: bosh og'rig'i, holsizlik,
• kataial simptomlaryuzaga keladi. Oradan biroz vaqt o'tgach me’da-ichak
• kasa.lligining belgilari namoyon bo'ladi: ishtahayo'qoladi, ko'ngil ayniydi,
• bem or qayt qiladi, o'ng qovurg'a osti og'riydi, sekin-asta ko‘z va badan
• sarg ‘ayadi, jigar sohasidaog'irlikvaog'riq paydo bo'ladi, jigar kattalashadi.
• Bu davrda peshob to'qlashadi, najas esa rangsizlanadi.
• Gepatit A da badan
• sarg'aym asligi ham mumkin, bu ko'pincha yosh bolalarda uchraydi.
• Gej>atitdan so'ng bemor to'liq tuzalib ketadi.
• Immuniteti. Bemor sog'ayganidan so'ng umrining ohirigacha davom
• etacLigan kuchli turg'un immunitet paydo bo'ladi. Qonda hosil bo'lgan
• IgM antitelolar organizmda 3-4 oygacha saqlanib qoladi, so'ngra IgG
• sinf antitelolar paydo bo'ladi. Sekretor IgA sinf immunoglobulinlarining
• ham sintez qilinishi tasdiqlangan.

• Davosi va profilaktikasi. Maxsus davosi yo‘q, simptomatik davolash
• choralari qo'llaniladi.
• Kasallikning oldini olish uchun bemor alohida xonaga yotqiziladi. U
• bilan muloqotda bo'lgan kishilar nazoratga olinib, xona va idisb-tovoqlari
• dezinfeksiya qilinadi. Bemor bilan muloqotda bo'lgan 3 oylikdan 10
• yoshgacha bolalarga immunoglobulin yuboriladi. Hoziro'ldirilg an vaksina
• ishlab chiqilgan, u bilan ikki marta emlash insonni uzoq vaqtgacTia himoya
• qiladi.