Virtual xotira tushunchasi. Virtual xotirani sahifali tashkil etish

Talab bo’yicha sahifali tashkil etish

• Virtual xotirani talabga bo’yicha xotira shaklida amalga oshirish printsipi shundan iboratki, har bir sahifa xotiraga faqat dastur bajarilishi paytida talab qilingan taqdirdagina yuklanadi - unda kirish kodi yoki ma'lumotlar mavjud bo’ladi.
• Ushbu yondoshuvning afzalliklari:
• Kiritish-chiqarishning kichik hajmi: xotiraga faqat zarur bo’lgan ma’lumotlarning eng kichik – minimal qiymatlili yuklab olinadi (masalan, katta massivdan bittagina sahifa, ko’p sahifali massiv emas);
• Xotiraning kichik hajmi: ushbu usulda zarur fizik xotiraning minimal qismi sarflanadi;
• Tizimning tezkor reaktsiyasi (javobi): o’tkazilayotgan ma’lumot hajmi kichik bo’lganligi sabali, tizim xotiraga bo’lgan har bir so’rovga o’rtacha tezlikda javob qaytaradi;
• Tizim ko’p sonli foydalanuvchilarga xizmat ko’rsatishi mumkin: murojaat vaqtini va fizik xotirani tejash hisobiga tizim ushbu yondoshuv yordamida ko’proq foydalanuvchi jarayonlariga xizmat ko’rsatish imkoniga ega bo’ladi.

Talab bo’yicha sahifali tashkil etishning asosiy printsiplari:

• 1. Agar sahifa dastur tomonidan talab qilinadigan bo'lsa, unga dasturdan havola mavjud.
• 2. Agar havola noto’g’ri bo’lsa (masalan, berilgan raqamdagi sahifa mavjud bo’lmasa), uzilish sodir bo’ladi.
• 3. Agar talab qilingan sahifa xotirada mavjud bo’lmasa, u holda u xotiraga o’tkaziladi (podkachka qilinadi). Podkachka mexanizmi uzilish orqali amalga oshiriladi (page fault – sahifadagi xatolik).

Sahifali xotirani uzluksiz disk maydoniga akslantirish

• Sxemadan ko’rinib turibdiki, har bir dastur nuqtai nazaridan qaraganda, uning virtual xotirasi maydoni uzluksizdir.
• Diskli xotiraning uzluksiz sohasiga akslantiriladi.
• Xotiradan yuklash – xotiraga yuklash mexnizmi yordamida kerakli vaqt lahzasida virtual xotira sahifasi asosiy xotiraga joylashtiriladi.

Xotirada barcha sahifalari bo’lmagan sahifalar jadvaliga misol

• "valid/invalid" biti sahifa jadvalining har bir elementi bilan bog'liq, ammo mantiqiy xotirani tashkil qilishdan farqli o'laroq, u biroz boshqacha rol o'ynaydi - bu asosiy xotirada sahifa borligini yoki yo'qligini ko'rsatadi. Bitning qiymati 1 ga yetng bo’lsa, u holda xotirada sahifa bor, qiymati 0 bo’lsa xotirada sahifa yo’q. Dastlabki holatda sahifaning barcha elmentlari uchun valid/invalid bitning qiymati 0 ga o’rnatiladi.
• Agar adresni akslantirish paytida valid/invalid bitining qiymati 0 ga teng bo’lib chiqsa, u holda xotirada sahifa yo’qligi sababli uzilish paydo bo’ladi (page fault).
• Sxemada jarayonning mantiqiy xotirasi 0 dan 5 gacha raqamlangan 6 ta sahifadan tashkil topgan. Ulardan faqat 0, 2 va 5 sahifalar asosiy xotirada joylashgan (valid/invalid bitining qiymati v = 1). 1, 3, 4 sahifalar asosiy xotirada mavjud emas (valid/invalid bitining qiymati i = 0).