Veterinariya m I k r o b I o L o g I y asi

Asosiy adabiyotlar: 
1. Kislenko V.N.,Kolichyov N.M.,Suvorina O.S. Chastnaya veterinarnaya
mikrobiologiya i immunologiya. Chast 3. Chastnaya mikrobiologiya.
M.KolosS, 2007.S.75-80. 
2. Kislenko V.N. Praktikum po veterinarnoy mikrobiologii i immunologii. M. 
 
KolosS, 2005 g. S. 149-156. 
3.Yemelyanenko P. A. i dr. Veterinarnaya mikrobiologiya, M, Kolos. 
1982. S. S.148-154 - 173. 

---

49 
Qo‟shimcha adabiyotlar: 
1. Vorobyev A.A. Medisinskaya mikrobiologiya, virusologiya i immunologiya.
M. 2008 g. S. 357-360. 
2. Kostenko T.S. i dr. Praktikum po veterinarnoy mikrobiologii i
immunologii, M.: 1989. S.156-164.
3. Antonov B.I. Laboratorniye issledovaniya v veterinarii.M.1986.S.209-218. 
Tayanch iboralar:
Esherixiya avlodi
, E.coli
ning xususiyatlari, septik, 
enterotoksemik, go‘sht peptonli agar, bulon, endo muhitlari 08, 09, 0101 shtamlari 
Foges – Proskauera reaksiyasi, kultura suspenziyasi, parenximatoz organlar, serologik 
tipizasiya, differensial diagnostik oziq muhitlar, mikroskopiya.
 
Oxirgi klassifikasiya bo‘yicha (1984)
Enterobacteriaceae
oilasiga 14 ta avlod 
kiradi. Ular morfologik, tinktorial va kultural xususiyatlari bo‘yicha o‘xshash, 
fermentativ, ya‘ni biokimyoviy xususiyatlari bilan bir biridan farq qiladi. Shulardan 
hayvonlar patologiyasida 
Escherichia, Salmonella, Prote us, Yersinia
lar ko‘proq 
ahamiyatga ega. Enterobakteriyalar tabiatda juda keng tarqalgan. Ular ichida patogen, 
shartli patogen va saprofit turlari bor. 
Kolibakterioz 
yosh hayvonlarning o‘tkir kechuvchi, yuqimli kasalligi bo‘lib, 
kuchli ich ketish, holsizlanish va o‘lim bilan harakterlanadi. Uch shaklda namoyon 
bo‘ladi – septik, enterotoksemik, enterit. Buzoqlar bir necha kunligida, cho‘chqa 
bolalari hayotining birinchi kunlarida, sutdan ajratilgandan keyin – shish kasalligi 
belgilari bilan qo‘zilar tug‘ilgandan 5 – 6 oylik yoshigacha kasallanadi. 
Qo‘zg‘atuvchisi – 
E. coli
( ichak tayoqchasi) 
Escherichia
avlodiga mansub. 1885 
yilda Esherix odamlarning tezagidan ajratgan 
E. coli
– odam, hayvon va parrandalar, 
baliq, reptiliy, amfimbiy va xashorotlarning yo‘g‘on ichagida doimo bo‘ladi. Tuproq, 
suv, har xil predmetlarda uchraydi. 
Morfologiyasi.
E. coli
polimorf, o‘lchami mayda kokkobakteriyadan (0,2-0,5 
mkm), yo‘g‘on, yirik uchlari qayrilgan, grammanfiy (pushti – qizil rang) tayoqchagacha 
bo‘lgan bakteriyalar, uzunligi 1 – 3 mkm, eni 0,8 mkm., spora hosil qilmaydi. Bittadan 
joylashadi. Faqat 08, 09, 0101 shtammlari kapsula hosil qiladi. Harakatchan, harkatsiz 
turlari ham bor.