Vazirligi toshkent farmatsevtika

tenglamasi bilan ifodalanadi .

 = _<sup>

+ R T . lg (CMe .fMe )</sup> 1

+ ⁺
ox/Red _{n F}

Bu erda:  - metal elektrodda potensial qiymati.

⁰- standart elektrodi oksidlanish - qaytarilish juftining normal potensiali R – gaz doimiyligi, 8,314 j /mol;

T – absolyut temperatura

n- reaksiyada qatnashuvchi elektronlar soni F- faradey soni,96500 Kl

F ⁺ - aktivlik koeffitsenti

Me

S ⁺ - eritmadagi metal konsentratsiyasi.

Me

Bunda reaksiyada ishtirok etuvchi moddalar sifatida oksidlovchi, (qaytariluvchi) qaytaruvchi, (vodorod) va boshqa ionlar, erituvchi molekulalari, metal, metal oksidi, kam eruvchan birikma, gazlar va h.k. bo‘lishi mumkin. Lekin aktivligi doimiy bo‘lgan qattiq faza, gazlar va erituvchi molekulalari Nernst tenglamasiga bo‘ysinmaydi.

Potensiometrik usul yordamida aniqlashning asosiy yo‘nalishi quyidagi sxemada keltirilgan:





KATIONOMETRIYA

Suyultirilgan eritmalarda modda aktivlik koeffitsienti birga yaqin, shuning uchun potensiometrik usulida aktivlikni konsentratsiya bilan almashtirish mumkin. Bu uncha xatolikka olib kelmaydi.

^{Oksidlanish-qaytarilish reaksiyalarida A}ox^+ne=Ared ^{eritmada oksidlangan shakldagi ionlar (A}ox^{) va qaytarilgan shakldagi ionlar (A}red^{) redoksijuftlikni hosil qiladi.}

Elekrod potensialning oksidlovchi va qaytariluvchining konsentratsiyasiga miqdoriy bog‘liqligini quyidagi formula orqali ifodalanadi.

n
_{ = } ₊ ^0,059 _{. lg}

ox red ²

bu erda [ox] – oksidlangan ionlarning konsentratsiyasi. [red]– qaytarilgan ionlarning konsentratsiyasi.

⁰ – redoksi juftlikni standart elektrod potensiali. n– elektronlar soni.

Agar oksidlanishda qaytariluvchi reaksiyalarning stexiometrik koeffitsienti birga teng bo‘lmasa, ular tenglamaga kerakli konsentratsiyasi darajasining ko‘rsatkichi bo‘lib, kiradi. Vodorod ioni qatnashgan reaksiyalarda oksidlovchi va qaytariluvchi ionlarning o‘zgarishi bilan oksidlangan shakldagi ionlar

qaytarilgan shaklga o‘tadi. Bunda elektrod potensiali vodorod ionining konsentratsiyasiga bog‘liq bo‘ladi. U holda tenglama quyidagicha bo‘ladi.

 = _^ ₊

0,059

n

^. lg

m

red ^{B 3}

bu erda a va v - oksidlovchi va qaytariluvchi uchun stexiometrik koeffitsient