Ривожлантириш мақсади
– дарс жараѐнида ўқитувчиларнинг
психологик сифталарини диккат, хотира, тафаккур ва билиш қобилиятларини
шакллантиришдир.
Психологик адабиѐтларни тахлил қилиш ўқувчиларда тафаккурни,
политехник, меҳнат, билиш ва ақлий к ўникмаларни, ирода ва
мустақилликни ривожлантириш, уларни келгуси дарсларга тайрлаш
зарурлигини к ўрсатади.
Агар
билимларни
шакллантириш
ва
мақсадли
тарбиялаш
ўқувчиларнинг
билиш
қобилиятини
такомиллаштирса,
буни
ривожлантирувчи таълим деб тан олинади.
Енди намуна сифатида айрим фанлар б ўйича дарс режаларини к ўриб
чикамиз.
К ўникма ва малакаларни мустахкамлаш ҳамда такомиллаштириш.
Ўқитувчи дарсни ўқувчилар ўрганилаѐтган материални
равшан англабгина қолмай, уни аниқ такрорлаб ҳам бера оладиган,
билимларни келгуси ўқув ишларида ва амалда қуллай оладиган й
ўсинда ташкил этиши керак.
Билимларни мустахкамлаш ва такомиллаштиришда ўқувчилар
уларни дастлаб қандай ўзлаштирган б ўлсалар, худди шундай айтиб
беришлари, уларга аниқлик мукаммаллик киритишлари лозим. Таълимий
ишнинг ана шу боскичида янги ўқув материали билан илгари
ўзлаштирилган материалларни ўзаро чамбарчас, ўқувчилар яккол
тушунадиган й ўсинда бо ғлаш уларнинг фандан олган билим ва к
ўникмаларини бойитади, кенгайтиради ва янада шакллантиради.
Ўқитиш даврига, ўрганилаѐтган материал мазмунига қараб
билим, к ўникма ва малакаларни мустахкамлаш ҳамда такомиллаштириш
ҳар хил дидактик мақсадларга эга б ўлиши мумкин. Ўқитишнинг
дастлабки боскичларида, шунингдек, тасвирий материални ўрганишда
билимларни мустахкамлаш ва такомиллаштириш епродуктив ҳарактерга эга
б ўлиши мумкин. бунда ўқувчилар топшириқни ўқитувчи берган
намуна асосида бажарадилар, билимларни дастлаб қандай идрок этган б
ўлсалар, ана шу ҳолда татбиқ қиладилар. Шундан кейин ўқувчилар
топшириқларга ижодий ѐндошадилар ва ўзига хос юллар билан
бажарадилар, муаммоларни хал қилишнинг янги усулларини топадилар.
Лекин бундай билиш фаолияти уларда муайян билимлар ва уларни қ ўллаш
тажрибаси б ўлишини, сабаб-натижа бо ғланишларини чуқур тушунишни
талаб қилади. Ўқитувчиларнинг билим, к ўникма ва малакаларини
мустахкамлаш ҳамда такомиллаштириш, асосан, уларнинг мустақил ишлари
орқали амалга оширилади. Ўқувчилар мақсадга онгли ва фаол
интиладилар, пайдо б ўладиган қийинчиликларни бирор кишининг
ѐрдамисиз енгадилар. Ўқитувчи мустақил ишлаши учун топшириқлар т
ўзади, уларни бажариш тартибини режалаштиради, вақти-вақти билан
топшириқларнинг мураккиблик ва кийинлик даражасини ўзгартириб
туради, иш вақтида ўқувчиларни к ўзатиб, зарур ҳолларда уларга ѐрдам
беради.
Билим к ўникма ва малакаларни мустахкамлаш ҳамда
такомиллаштиришни т ў ғри й ўлга қ ўйиш ўқувчиларда меҳнат
маданиятини, дарсга маъсулиятли муносабатни таркиб топтиради,
фикрлашни, хусусан техник фикрлашни ривожлантиради.
Техник фикрлашнинг хусусиятлари ўқув ишининг методик
усулларини, хусусан билим, к ўникма ваа малакаларни мустахкамлаш
ҳамда такомиллаштириш тизимини белгилайди.
Билим, к ўникма ва малакаларни мустахкамлаш ҳамда такомиллаштириш
тизими ҳар хил маш ғларни бажариш, ўрганилган материални ўқув
маш ғулотларида такрорлаш ва уйга берилган топшириқларни бажаришдан
иборатди
Do'stlaringiz bilan baham: |