Вазирлиги тошкент давлат иқтисодиёт университети

Қисқача хулосалар 
 
Меҳнат ресурслар баланси ишчи кучини иқтисодиѐтнинг турли 
секторлари ва тармоқлари бўйича тақсимланишини тўғри аниқлаш имконини 
билдиради. 
Меҳнат ресурслар балансини тузишда давлат статистикаси, кохоналар, 
фирмалар ва бандлик ташкилотларининг йилик ҳисоботларидан кенг 
фойдаланилади. 
Меҳнат 
ресурсларининг 
ҳисобот 
баланси 
таркибига 
меҳнат
ресурсларининг миқдори, иқтисодий фаол аҳоли сони, иш билан бандлар сони 
каби кўрсаткичар киради. 
Иқтисодиѐтнинг норасмий секторида иш билан банд бўлганлар сони 
аниқлашда социологик сўров усули қўлланилади. 

---

78 
Меҳнат ресурсларининг прогноз балансини тузишда ҳисобот баланси ва 
мамлакатни демографик, ижтимоий ва иқтисодий ривожлантиришнинг асосий 
кўрсаткичларидан фойдаланилади. 
 
Таянч иборалар 
Меҳнат ресурслари, меҳнат ѐшидаги меҳнатга қобилиятли аҳоли, 
ишлаѐтган ўсмирлар ва пенсионерлар, иқтисодий фаол аҳоли, иш билан 
бандлар, иш билан банд бўлмагалар, иқтисодий нофаол аҳоли, норасмий 
секторда иш билан бандлар, меҳнат ресурслари баланси: прогноз ва ҳисобот.
Назорат ва муҳокама учун саволлар 
1.
Меҳнат ресурслари баланси ҳақида қандай тушунчага эгасиз? 
2.
Меҳнат ресурслари балансининг иқтисодиѐтни тартибга солишдаги 
аҳамияти қандай? 
3.
Меҳнат ресурсларининг ҳисобот баланси қандай тузилади? 
4.
Меҳнат ресурслари балансини тузишда қайси тушунчаларни билиш 
керак? 
5.
Меҳнат ресурсларининг миқдори қандай аниқланади? 
6.
Меҳнатга лаѐқатли аҳоли таркибини аниқлаш йўли қандай? 
7.
Иқтисодий фаол аҳоли сони қандай аниқланади? 
8.
Иқтисодиѐтнинг норасмий секторида иш билан банд бўлганларни 
аниқлаш услуби қандай? 
9.
Меҳнат ресурсларининг прогноз балансини тузиш нималарга мувофиқ 
амалага оширилади? 
10.
Меҳнат ресурслари балансидан қандай фойдаланилади? 
11.
Меҳнат ресурслари тушунчасини изоҳланг. 
12.
Баланснинг иқтисодий моҳияти нимадан иборат? 
13.
Меҳнат ресурслари миқдори қандай ҳисобланади? 
14.
Ҳисобот баланси қандай кўрсаткичларни ўз ичига олади? 
15.
Қандай ҳолларда шахсни иқтисодий нофаол аҳоли сафига киритиш 
мумкин. Фикрингизни изоҳланг. 
16.
Ишга жойлашишга мухтожлар салмоғи қандай аниқланади? 
17.
Меҳнат ресурсларининг иш билан бандлик даражаси қандай 
аниқланади? 
18.
Иш билан таъминланганлик шартлари асосида қандай шахсларни иш 
билан таъминланган дейиш мумкин? Нима учун? 
19.
Меҳнат ресурслари ҳамда ишга жойлашишга мухтож шахслар сони 
балансининг маълумотлари нима учун керак?