Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Mulohazaga asoslangan qarorlar ko‘proq intuitiv qarorlarga o'xshaydi, ehtimol shuning uchun ham ulaming mantiqi kuchsiz ko'zdan kechiriladi (2.5-rasm). Ammo har holda ular asosida bilim va avvalgi holdan farqliroq, o‘tgan ishlaming bama’ni tajribasi yotadi. Ulardan foydalanib va sog‘lom fikrga suyanib, ish kuniga o‘zgarishlami kiritgan holda, o'tgan vaqtlarda xuddi shunday vaziyatlarda eng yaxshi muvaffaqiyatlar varianti tanlanadi. Qaror qabul qilishning ushbu usuli tezligi va arzonligi bilan o‘ziga jalb qilsa ham, unchalik ishonchli emas.
Uning boshqa kuchsiz tomoni shundaki, mulohazani avval bo‘lib o‘tmagan vaziyatga solishtirish mumkin emas, shu sababli uni hal etish tajribasi umuman yo‘q. Bundan tashqari rahbar bunday yondashishda ko‘proq o‘ziga yaxshi tanish bo‘lgan yo‘nalishlarda harakat qilishga intiladi, natijada boshqa sohadaga yaxshi natijadan ongli yoki ongsiz ravishda voz kyechishi mumkin.





2.5-rasm. Mulohazalarga asoslangan qarorlar qabul qilish jarayoni.


Qarorlar kishilar tomonidan qabul qilinishi bois, ulaming xarakteri ham shu qarorlami chiqaruvchi menejer shaxsining xislatlariga bog‘liq bo‘ladi. Shu munosabat bilan ham vazmin, beixtiyoriy, sust, xavfli va ehtiyotkor qarorlami farqlash qabul qilingan.
Vazmin qarorlami o‘z harakatlari, ilgari surgan gipotezalari va ulami tekshirishga diqqat bilan, tanqidiy qaraydigan menejerlar qabul qiladi. Odatda, qaror qabul qilingunga qadar u shakllangan dastlabki g'oyaga ega bo‘ladi.




60


2 - bob. AKTning boshqaruv tizimida tutgan o'mi


Beixtiyoriy (impulsiv) qarorlarning mualliflari juda xilma-xil g‘oyaiami cheklanmagan miqdorda osonlik bilan o'ylab topadilaru, ammo ularni keraklicha tekshirish, aniqlash, baholashga qodir emasiar. Shuning uchun ham qaroriar yetarlicha asoslangan va ishonchli bo'lmaydi.