Vazirligi toshkent davlat iqtisodiyot universiteti

Alomatlarni bilib olish dasturlari — bu, alomatlar kodlaridagi harflar va raqamlaming grafik tasvirlarini tarjima qilish uchun mo‘ljallangan. U skaner bilan birgalikda ishlatiladi.
Ushbu turdagi paketlar odatda foydalanuvchining ishini yengillashti- ruvchi va bilib olish ehtimolini oshiruvchi turli vositalami o‘z ichiga oladi.
Moliyaviy dasturlar guruhi har xil paketlar bilan taqdim etilgan: yozuv daftarchasi va moliyaviy operatsiyalar yozuvi (pul mablag'larining balansi, zayomlar va kreditlar bo‘yicha foizli to'lovlami aniqlash, pul kiritmalarining vaqtincha tuzilmalari va h. k.) ko‘rinishidagi ishga doir yozuvlami olib borish uchun.
Tahliliy tadqiqotlar uchun o‘zini yaxshi tavsiya etgan StatGraphics Systat va «Statistik-Konsultant» statistika paketlaridan foydalaniladi. Ammo tijorat firmalarida bu paketlami tatbiq etilishi tegishli yuksak tayyorlangan mutaxassislar yo‘qligi, paketlaming yuqori narxlari va eng oddiy, ammo eng ko‘p foydalaniladigan Statistik hisoblashlami o‘tkazish mumkin bo‘lgan jadvalli protsessorlaming keng tadbiq etilishi tufayli to‘xtab qolmoqda.
§ 5.2. TAHRIRLAGICHLAR
Tahrirlagich deb shunday ADPga aytiladiki, matnlami, hujjatlarni, grafiklami, namoyishga mo‘ljallangan materiallami tuzish va o‘zgartirishga xizmat qiladi.
Ular, asosan, hujjatlarni qayta ishlash ishlarini avtomatlashtirishga mo‘ljallangan.
Tahrirlagichlami funksional imkoniyatlariga ko‘ra quyidagi turkum-lariga ajratish mumkin:

• 
  matnli;
  
• 
  grafik;
  

§ 5.2. Tahrirlagichlar


177

• 
  nashriyot tizimlari.
  

Matnlitahrirlagichlar, asosan, matn axborotlarini qayta ishlashga mo‘ljallangan bo'lib, quyidagi ishlami bajaradi:

• 
  matnni faylga yozish;
  
• 
  qo‘shimchalar kiritish, yo‘qotish belgilarni, qatorlarni, matn fragmentlarini almashtirish;
  
• 
  orfografiyaga tekshirish;
  
• 
  matnni turli shriftlar bilan shakllash;
  
• 
  matnni tekislash;
  
• 
  sarlavhalar, mundarijani tayyorlash, matnni betlarga bo‘lish;
  
• 
  so‘z va ifodalami qidirish va ulami almashtirish;
  
• 
  matnga turli rasmlar tushirish;
  
• 
  matnni chop etish.