Vazirligi I. A. Bakieva, X. S. Xadjaev, M. Z. Muhitdinova., Sh. Sh. Fayziyev. Mikroiqtisodiyot

Qiymatni diskontirlash. Bir yildan keyin beriladigan bir so`mning bugungi qiymati qancha bo`ladi? Bu savolga javob - foiz stavkasiga bog`liqdir. Faraz

qilaylik, foiz stavkasi i bo`lsin. U holda biz bir so`mni jamg`aradigan bo`lsak,

uning qiymati bir yildan keyin
1^1 i^
so`mga teng bo`ladi (agar foiz stavkasi

i  50% ^{bo`lsa, bugungi bir so`m bir yildan keyin 1,5 so`mga teng bo`ladi). Demak,} aytishimiz mumkinki, bir yildan keyin olinadigan bir so`mning bugungi qiymati

1. 
   cóì
   

^1+i^
so`mga teng, ya’ni u bir so`mdan kichik bo`ladi. Xuddi shunday ikki yildan


1 cóì

keyin to`lanadigan bir so`mning bugungi qiymati _1+i2
ga teng bo`ladi. Nima

uchun deganda, bir so`m i foiz stavkasi bo`yicha investitsiyaga qo`yilsa, ikki

yildan keyin u ^1 i^  ^1 i^  ^1 i^{ 2} so`mga teng bo`ladi.
Umumlashtirib aytadigan bo`lsak, joriy diskontirlashtirilgan qiymat PDV (PresentDiscountValue), ya’ni boshlang`ich yilga keltirilgan qiymat - bu ma’lum muddat o`tgandan keyin to`lanadigan bir so`mning bugungi qiymati (narxi).

Agar muddat bir yilga teng bo`lsa,

Agar muddat n yilga teng bo`lsa,

PDV  _


PDV 
1
1  i^
1
ga teng.

ga teng bo`ladi.

^1  i^n
Quyidagi jadvalda (3-jadval) bir so`mning har xil foiz stavkalaridagi keltirilgan qiymatlari ko`rsatilgan.