Васила Каримова оила психологияси


Ота-оналик установкалари ва тарбия шакллари



Download 0,81 Mb.
bet54/72
Sana23.02.2022
Hajmi0,81 Mb.
#172733
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   72
Bog'liq
оила психологияси китоб И Каримова

7.5. Ота-оналик установкалари ва тарбия шакллари


Оила, ундаги шахслараро муносабатлар, эр-хотин ва ота-она ҳамда болалар муносабатлари кўплаб тадқиқотларнинг объекти ва предмети бўлган. Бу борада Ўзбекистон олимларининг ишлари ҳам диққатга молик. Лекин бу ҳақда маҳаллий матбуотда, Республика “Оила” илмий-амалий маркази томонидан чоп этилган қатор рисола ва қўлланмаларда батафсил баён этилганлиги сабабли, бу борада жаҳон адабиётида келтирилган илмий изланишларнинг қонуниятларини баён этишга қарор қилдик.
Хусусан, ота-оналик установкалари ва уларнинг фарзанд тарбиялаш услублари муаммоси россиялик қатор изланувчиларнинг асарларида қайд этилган (А.Е. Личко, 1979; А.А. Бодалев, А.А. Столин, 1989; Э.Г. Эйдемиллер, В.В. Юстицкий, 1999). Ота-оналикнинг энг муҳим сифатларига аввало – протекция ёки фарзандларини тарбиялаш учун сарфланадиган куч, вақт ва эътиборнинг мезони, боланинг турли эҳтиёжларини қондириш даражаси, интизомга чақириш билан боғлиқ талаблар даражаси, таъқиқловлар ёки боланинг хулқини жиловлаш учун ишлатиладиган санкциялар тизими киради.
7.4-жадвал
Ота-оналик хулқ-атворига кўра оилада бола тарбиясининг услублари



Тарбия услуби

Протек-ция

Эҳтиёжларни қондириш

Талабчан-лик

Таъқиқ-лаш

Санкция

Ҳаддан зиёд ғам-хўрлик кўрсатиш
гиперпротекция

+

+

-

-

-

Ғамхўрликдан устун келувчи гиперпротекция

+

±

±

+

+

Ортиқча ахлоқий масъулият

+

-

+

±

±

Эмоционал раддия

-

-

±

±

±

Ўта қаттиққўл-лик

-

-

±

±

+

Гипопротекция

-

-

-

-

±

Ушбу мезонлар асосида турли оилаларда ота-оналарнинг ўз фарзандларини тарбиялаш услубларини фарқлаш мумкин. (7.4-жадвал).



Download 0,81 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   50   51   52   53   54   55   56   57   ...   72




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish