Varshava menejment universiteti andijon filiali

8-AMALIY MASHG`ULOT: O`ZBEKISTONDA YAXLIT IJTIMOIY- IQTISODIY TIZIMLAR
Tizim bu –o‘zaro bog‘liq bo‘lgan va bir-biriga ta’sir ko‘rsatadigan qismlardan iborat bir butunlikdir. Har qanday tizim ushbu umumiy xususiyatlarga ega:
- tizim bir butunlikni hosil qiluvchi tashkiliy unsurlardan iborat;
- tizimning barcha unsurlari o‘zaro bog‘liq holda harakatda bo‘ladi, bu esa tizimning ichki munosabatini taqozo qiladi;
- tizim va uni tashkil qiluvchi unsurlar barchasi ma’lum funksiyalarni bajaradi;
- tizim rivojlanish, saqlanish va takomillashuv manbalariga ega.
Tizimlar turli shakllarga ega bo‘ladi. Turli-tuman bo‘lishiga qaramay, ularni shartli ravishda quyidagi turlarga ajratish mumkin: texnikaviy, texnologik, biologik, tashkiliy, iqtisodiy va ijtimoiy tizimlar.
Har bir tizim unsurlari doimo o‘zaro ta’sir ostida bo‘lib, bu jarayon tizim unsurlari o‘rtasidagi bog‘liqlik vositasida ifodalanadi. SHunday qilib, unsur - bu har bir tizim tarkibini tashkil etuvchi qismdir.
1-topshiriq:
CHizmani izohlab bering.

Assostsiya yoki vazirlik
tizimi

Konsern, qo`shma korxonalar
kichik tizimi

Korxona

unsur

Korxona
tizim

Bo`linma

unsur

Sex
Kichik tizim

2-topshiriq:

CHizmani izohlab bering.

Tashqi muhit

Boshqaruv

Sub’ekti

Boshqaruv

Ob’ekti
Boshqaruvchi
ta’siri





Test topshiriqlari:
1. Tizim bu –
A) o‘zaro bog‘liq bo‘lgan va bir-biriga ta’sir ko‘rsatadigan qismlardan iborat bir butunlikdir;
B) uni tashkil qiluvchi unsurlar barchasi ma’lum funksiyalarni bajaradi mexanizmdir;
S) tizim rivojlanish, saqlanish va takomillashuv manbalariga ega bo‘limdir;
D) bir butunlikni hosil qiluvchi tashkiliy unsurlardan iborat qismdir.