Vaqt : Talabalar soni: Ma’ruza rejasi

Suv mikroflorasi. 
Suv ham mikroorganizimlaning tabbiyi yashash muhitlaidan biri 
xisoblanadi. Suvning mikroflorasining tarkibi sho’r dengiz, okian suvlari va chuchuk suv 
havzalariga bog’liq. Suvda mikroorganizimlarning toksonomik grppalarining qariyib hamma 
vakillari uchraydi. Suv mikrofloralari majmuasini mikroblar planktoni deb yuritiladi.
Suvning autoxton mikroflorasiga suvda doimo yashovchi mikroblar majmuasi kiradi va 
ko’roq turoq mikroflorasiga o’xshab ketadi, chunki suv va tuproq o’rtasida doimo tabiyi 
munosobatlar ro’y berib turadi (qor, yomg’ir). Suvning maxsus mikroflorasiga kiradi: Micrococcus 
candicanis, M. roseus, Sarcina lutea, Bacteriumaыuatilis communis, Pseudomonas, Leptospira, 
Proteus anaeroblardan Clostridiumb CHromobacterium violaceum. Alloxton florasini esa asosan 
suvga tasodifan tashqiy muhitdan tushgan mikroorganizimlar yig’indisi tashkil qiladi va ular suvda 
nisbatan uzoq saqlanib turmaydi. 
Ochiq suv havzalarining mikroflorasi miqdoriy ko’rsatkichlari doim o’zgarib turadi, uning 
o’zgarib turishi asosan suv havzasini tipiga, uning ifloslanish darajasiga, meterologik xolatga va yil 
fasllariga bog’liq bo’ladi. 
Suvning bakteriyalar bilan ifloslanishi asosan unga ishlatilgan chiqindi suvlarni 
tozalanmasdan tushishi oqibatida ro’y beradi. Suvga bu iflos suvlar bilan odam va hayvonlarning 
normal mikroflorasidan tashqari shartli patogenlar va patogen mikroorganizimlar ham tushishi ( 
ichak yuqumli kasallik qo’zg’atuvchilari, tulyaremiya, iersiniozlar, leptospirozlar, viruslar 
poliomielit, gepatit A va bosh.) mumkin. Bundan tashqari odamlar va hayvonlarning cho’milishi 
oqibatida ham suvga alloxton mikroorganizimlar tushadi. Suv patogen bakteriyalarning ko’payishi 
uchun noqulay muhit xisoblanadi. Suv tabiyi sharoitda doimo tozalanib turadi, chunki suvning 
avtoxton mikroflorasi kuchli antogonistik xususiyatga ega, shu bilan birgalikda bu mikrofloralar 
suvga tushgan organik modalarni tez o’zlashtirib olishadi va bu o’z navbatida suvni odam va 
hayvonlar chiqindilaridan tozalanishiga olib keladi. Lekin suv biotsenozida mikroorganizimlarning 
miqdoriy va sifat ko’rsatkichlari bir xil ko’rinishda bo’lmaydi va turli faktorlar ta’sirida doimo 
o’zgarib turadi, ya’niy saproblik xolatiga bog’liqdir. Saproblik (sapronostь) termini suv havzasidagi 
umumiy xususiyatlar va shular bilan birga suvdagi mikroblar tarkibi, miqdori va suvdagi ma’lum 
organik, neorganik moddalarning kontsentratsiyasini belgilaydi. Suvning doimo tozalanib turishi 
oqibatida suvning biotseozi

---

o’zgarib turadi. Ifloslanish darajasiga qarab suv havzalarida polisaprob, mezosaprob, oligosaprob 
zonalar qabul qilingan.
Polisaprob zonada (o’ta ifloslangan) katta miqdorda yengil parchalanuvchi organik moddalar 
saqlanadi, kislorod kontsentratsiyasi minimal darajada va 1 ml suvda milliondan ko’p mikroblar 
uchraydi. 
Mezosaprob zonada esa oksidlanish va nitrifikatsiyalanish jarayonlari ustin turadi, suv 
tozalanib boradi 1 ml suvda 100 ming atrofida mikroblar bo’lishi mumkin. 
Oligosaprob zonada suvning o’z-o’zidan tozalanishi nihoyasiga yetgan, organik moddalar suv 
tarkibida diyarli bo’lmaydi va 1 ml suvda 10 dan 1000 mikrob bo’lishi mumkin. 
Patogen bakteriyalar polisaprob zonada juda ko’p uchraydi, sekin asta o’lib, tozalanib 
mezosaprob zonada kamroq va olgasaprob zonada esa diyarli uchramaydi.