Vaqt : Talabalar soni: Ma’ruza rejasi

 
Savollarga javob 
beradi. 
 
Mavzuni asoslanishi 
 Nazariy qism 
 
Mikroorganizmlar ekologiyasi -
mikroorganizmlarning o’zaro va tashqiy muhit bilan 
aloqalarini, munosabatlarini o’rganuvchi fan xisoblanadi. Tibbiyot mikrobiologiyasini o’rganish 
o’bekti bo’lib mikroorganizm bilan inson organizimi o’rtasidagi kompleks munosabatlar 
xisoblanadi. 

---

Mikroorganizmlarning tabiatda tarqalganligi. 
Mikroorganizimlar tabiatdagi hamma (suv, 
havo, tuproq) muhitlarda uchraydi. Ularning bunchalik keng tarqalishiga asosiy sabab ularning 
oziqlanish mexanizmlarining turli ko’rinishda bo’lishidir. 
Mikroorganizimlar tabiatdagi tashqi muhit omillariga tez moslashadi, shuning uchun boshqa 
organizimlar yashashi mumkin bo’lmagan sharoitlarda va muhitlarda ham ular hayot kechirishadi. 
Mikroorganizimlarning bunchalik tabiatda keng tarqalishiga yana bir sabab, ularning o’lchamini 
o’ta kichikligi va havo oqimlari suv bilan uzoq masofalarga tez tarqalishidir. 
Mikroorganizmlar ma’lum yashash mintaqalarda biotsenozni ( yunon. bios- hayot, + koinos- 
birga yashash) shakillantiradi. Har bir mikroblar biotsenozi o’zining aniq mikroorganizimlar 
tarkibiga ega bo’lib, shu muhitning autoxton ( yunon. autos- o’ziniki + cht’on- joy, mamlakat) 
mikroorganizimlari deb yuritiladi, ya’ni bu mikroorganizimlar shu yashash muhitida doim uchraydi. 
Bu mikroblarni yashash muhitiga boshqa alloxton ( yunon. allos - begona, + cht’on- joy, mamlakat) 
bakteriyalar, parazit mikroorganizimlar tushib qolishi mumkin. Tabbiyi biotsenozlarda (tuproq, suv, 
havo) mikroorganizimlarning yashashi tashqiy muhit faktorlarini ta’siriga bog’liq bo’lib, agar 
tashqiy faktorlar ularning yashashiga ijobiy ta’sir qilishi yoki faktorlarning ta’sirisalbiy tamonga 
o’zgarsa, bu biotsenozdagi mikroblarning yashashi, ko’payishi to’xtab qolishi mumkin.