V. V. Mayskiy

fenobarbital, diazepam, klonazepam, gabapentin
) moddalar ishlatiladi. 
Parsial tutqanoqlarni
oldini olish uchun fenitoin, karbamazepin, valproat, shuningdek 
gabapentin, lamotrigin, klonazepam, topiramat ishlatiladi. 
Tonik-klonik
tutqanoqlarni
oldini olish uchun fenitoin, fenobarbital, karbamazepin, valproat, 
primidon va lamotrigin ishlatiladi. 
Absansni 
oldini olish uchun etosuksimid va valproat buyuriladi. 

---

155 
Manbaa:
@pharma_baza
Miyoklonik
tutqanoqlar
uchun valproat, klonazepam va lamotrigin ishlatiladi. 
Epileptik statusni
yengillashtirish (toʻxtatish) uchun diazepam, natriy fenitoin va ogʻir 
holatlarda tiopental natriy tomir ichiga yuboriladi. 
Fenobarbital
(luminal) - bu antiepileptik dorilarning biri. Oʻrtacha dozalarda doimiy 
qoʻllanilsa katta tutqanoqlarni oldini oladi, uyqu chaqiruvchi ta‘sirisiz. Fenobarbital ta‘siri 
mexanizmi GAMK ta‘sirining kuchayishi (GAMK
A
retseptorlari sezgirligini oshiradi) va 
hujayra membranalarini oʻtkazuvchanligiga toʻgʻridan-toʻgʻri ingibirlovchi ta‘siri bilan 
bogʻliq. 
Fenobarbitalni nojoʻya ta‘siri: tinchlantiruvchi ta‘sir, uyquchanlik, nistagm, ataksiya, teri 
toshmalari. 
Primidon
(geksamidin) kimyoviy tuzilishi jihatidan fenobarbitaldan bir oz farq qiladi. Oz 
darajada sedativ ta‘sirga ega. 
Fenitoin
(difenin) parsial va tonik-klonik tutqanoqlarda samarali boʻladi (ammo absansda 
emas). Odatda fenitoin talvasa holatini oldini olish uchun ogʻiz orqali beriladi. Epileptik 
statusda fenitoin natriy tuzi tomir ichiga yuboriladi. Fenitoin ta‘sir mexanizmi uning Na
+
-
kanallarni ingibirlashi bilan bogʻliq (fenitoin Na
+
-kanallarni inaktivatsiyadan keyin 
tiklanishini sekinlashtiradi). Bunday holda, depolyarizatsiya jarayoni buziladi, takroriy
impuls tarqalishi bostiriladi. Kardiomiositlarning Na
+
-kanallari ingibirlashi tufayli 
antiaritmik ta‘sirga ega. 
Fenitoinning nojoʻya ta‘siri: bosh ogʻrigʻi, koʻngil aynishi, nistagmus, diplopiya, ataksiya, 
titroq, terida toshmalar, qichishish, gingival giperplaziya, girsutizm; osteomalatsiya, 
megaloblastik anemiya ham boʻlishi mumkin. Fenitoin teratogen xususiyatlarga ega. 
Karbamazepin
(tegretol, finlepsin) - bu Na
+ 
kanal ingibitori. Partsial va tonik-klonik 
tutqanoqlar samaralidir. Bundan tashqari, karbamazepin uch shohli nerv nevralgiyasida 
ishlatiladigan ogʻriq qoldiruvchi vositalardan biridir.
Karbamazepinning nojoʻya ta‘siri: koʻngil aynishi, bosh ogʻrigʻi, diplopiya, ataksiya, 
anemiya, leykopeniya (agranulotsitoz). Karbamazepindan foydalanganda umumiy qon 
tekshiruvi zarur. 
Etosuksimid
absansni oldini olish uchun asosiy vositadir. Absanslar talamusdagi T-tipli 
Ca
2+
kanallarining faollashishi, harakat potentsiali chegarasining pasayishi va talamus 
neyronlarning ritmik zaryad qoldiqlari bilan bogʻliq. Etosuksimid talamus neyronlarning 
hujayra membranalaridagi T tipidagi Ca
2+
kanallarini ingibirlaydi. 
Etosuksimidning nojoʻya ta‘siri: koʻngil aynishi, qusish, anoreksiya, uyquchanlik, bosh 
ogʻrigʻi, fotofobiya, leykopeniya, trombotsitopeniya, qizarish.