V. V. Mayskiy

Umumiy tutqanoqda
qoʻzgʻalish miyaning ikkala yarim sharlarini qamrab oladi va EEGda 
yuqori amplituda koʻrsatkichilari bilan namoyon boʻladi. Umumiy tutqanoqlar tonik-klonik, 
absens yoki miyoklonik turlari boʻladi.
■ Tonik-klonik tutqanoqlar
(katta tutqanoq, grand mal) es hushni yoʻqotish shaklida yuzaga 
keladigan umumiy (butun tanani qamrab olgan) talvasa holatlari bilan tavsiflanadi. Unga 
tonik faza
(tananing mushak taranglashishi bilan yiqilish) va 
klonik faza
(oyoq-qoʻllarning 
tortilishi) kiradi. Tutqanoq odatda bir necha daqiqa davom etadi, nafasni toʻxtatish, beixtiyor 
siyish bilan kechishi mumkin va chuqur uyqu holatiga oʻtish bilan tugaydi. 
■ Absenslar
(kichik tutqanoqlar; petit mal), qisqa muddatli (5-15 s) es hushni yoʻqotish , 
muzlagan qarash bilan tavsiflanib, sezilarli talvasali holatlarsiz, keyin odatdagi xatti-
harakatlarini davom etiradi. 
■ Miyoklonik tutqanoqlar
oyoq-qoʻllarini toʻsatdan qisqa muddatli nosimmetrik tebranishi, 
titroq bilan namoyon boʻlidi va bu es hushni buzilishi bilan kechishi mumkin. 
■ 
Epilepsiyaning eng ogʻir koʻrinishi bu 
epileptik status
boʻlib, unda katta tutqanoqlar birin-
ketin tez-tez takrorlanib boradi, bemor odatda hushiga qaytmaydi; nafas yetishmovchiligi 
tufayli oʻlim kuzatilishi mumkin. 
Antiepileptik dorilarning ta‘siri miyada patologik impulslarning paydo boʻlishi va 
tarqalishini oldini olishga qaratilgan. Shu maqsadda qoʻzgʻatuvchi jarayonlarni bostiradigan 
yoki ingibirlovchi jarayonlarni kuchaytiradigan dorilar qoʻllaniladi. 
Qoʻzgʻatuvchi jarayonlarni bostirish uchun
Na
+
- kanallarni (
fenitoin, karbamazepin
), Ca
2+
-
kanallarni (
etosuksimid
) ingibirlab turadigan va qoʻzgʻatuvchi aminokislotalarni 
(
lamotrijin
) chiqarilishini kamaytiradigan dori moddalar ishlatiladi. 
Tormozlovchi jarayonlarini faollashtirish uchun
MNSni ingibirlovchi – GAMK ta‘sirini 
kuchaytiradigan (