|
a
rasm
Ulash sxemasi,
6.9-
b
rasm
S
= 4 mm
2
, ikkita ishlaydigan kabel tomirida
400
2,8
117
234
500
3,5
105
210
600
4,1
96
192
700
4,8
87
174
800
5,5
80
160
900
6,2
74
148
1000
6,9
68
136
6.9-jadval
Kabel uzunligi,
m
Kabel qarshiligi,
Ω
Portlatiladigan ED soni
Ulash sxemasi,
6.9-
a
rasm
Ulash sxemasi,
6.9-
b
rasm
S
= 6 mm
2
, ikkita ishlaydigan kabel tomirida
400
2,5
124
548
500
3,1
111
222
600
3,7
101
202
700
4,3
93
186
800
4,9
86
172
900
5,5
80
160
1000
6,1
74
148
1100
6,8
69
138
1200
7,4
65
130
1300
8,0
61
122
1400
8,6
58
116
1500
9,2
55
110
184
6.10-jadval
Kabel uzunligi,
m
Kabel qarshiligi,
Ω
Portlatiladigan ED soni
Ulash sxemasi
6.9-
a
rasm
Ulash sxemasi,
6.9-
b
rasm
S = 6 mm
2
, ikkita ishlaydigan kabel tomirida
500
2,3
129
258
600
2,8
117
234
700
3,2
110
220
800
3,7
101
202
900
4,1
96
192
1000
4,6
89
178
1100
5,1
84
168
1200
5,5
80
160
1300
6,0
75
150
1400
6,4
72
144
1500
6,9
68
136
1600
7,4
65
130
1700
7,8
62
124
1800
8,3
60
120
1900
8,7
57
114
2000
9,2
55
110
Amaliyotda tik shaxta stvollarini o‘tishda, odatda, elektr deto-
natorlarni parallel ulash tartibi qo‘llaniladi, stvol kavjoyida barcha
shpurlarni zaryadlab bo‘lgandan so‘ng yog‘och qoziqchalar qoqilib,
unga ikkita izolatsiyalanmagan simdan iborat antenna o‘rnatib mah-
kamlanadi.
6.11-jadval
Kabel
uzunligi,
m
Kabel tomir-
larining
ko‘ndalang
kesimi, mm
2
Kabelning
ishlaydigan
tomirlari soni
Kabel
qarshili-
gi,
Ω
Portlatiladigan ED soni
Ulanish
sxemasi,
6.9-
d
rasm
Ulanish
sxemasi,
6.9-
e
rasm
1000
4
2
3
9,2
6,8
80
100
160
200
1500
4
2
3
–
10,4
–
70
–
140
1600
6
2
3
–
6,9
–
100
–
200
2000
6
3
9,2
80
160
185
Antennaga elektr detonatordan chiqarilgan simlar ulanadi: sim-
ning bir uchi antennaning birinchi simiga, ikkinchi uchi esa anten-
naning ikkinchi simiga ulanadi.
Antenna simi sifatida izolatsiyalanmagan, ko‘ndalang kesim yu-
zasi 4–6 mm
2
bo‘lgan mis sim qo‘llaniladi. Bunday turdagi 1 m sim-
ning qarshiligi, diametrining o‘lchamiga muvofiq, 0,0046–0,003 Ω ni
tashkil etadi. Antenna simi sifatida izolatsiyalanmagan, ko‘ndalang
kesim yuzasi 6–10 mm
2
, 1 m uzunligining qarshiligi, diametriga mu-
vofiq, 0,0046–0,00276 Ω bo‘lgan alumin sim ham qo‘llanilishi mum
-
kin. Antenna simining uzunligi shaxta stvoli diametriga bog‘liq holda
20–30 m ga yetishi mumkin.
Antenna simini kabel bilan ulash uchun ko‘ndalang kesim yuzasi
(sim-tomiri) 10–16 mm
2
bo‘lgan magistral sim-tomirlar qo‘llaniladi.
Bunday sim-tomir 1 m ning qarshiligi 0,00172–0,00138 Ω ga teng.
Magistral sim-tomirning bir liniyasidagi uzunligi 25–35 m ni tash-
kil etadi.
Rubilnik yoki puskateldan magistral sim-tomirga elektr toki be-
rish uchun shaxta stvolining chuqurligi 500 m bo‘lganida tok o‘tka-
zuvchi mis tomirlarining ko‘ndalang kesim yuzasi 16 mm
2
bo‘lgan
egiluvchan kabel ГРШ qo‘llaniladi. Stvolning chuqurligi 500 dan
1000 metrgacha bo‘lsa, tok o‘tkazuvchi ГРШ markali kabelning mis
sim-tomirining ko‘ndalang kesimi 25 mm
2
bo‘lishi lozim, agar shax-
ta stvolining chuqurligi 1000 m dan yuqori bo‘lsa, ko‘ndalang kesimi
35 mm
2
bo‘lgan mis sim-tomirli kabel qo‘llaniladi.
Bir vaqtning o‘zida 100 tagacha elektr detonatorlarni portlatish
uchun har bir elektr detonatorga 1 A dan kam bo‘lmagan kafolatlan-
gan tok kuchi berilishi, agar bir vaqtning o‘zida 100–300 ta ketma-ket
ulangan elektr detonator portlatiladigan bo‘lsa, tok kuchi 1,3 A dan
kam bo‘lmasligi va bundan ko‘p miqdordagi elektr detonatorlarni ket-
ma-ket ulab portlatiladigan bo‘lsa, tok kuchi 1,5 A dan kam bo‘lmasli-
gi kerak. O‘zgaruvchan tok manbayidan foydalanganda kafolatlangan
tok kuchi 2,5 A dan kam bo‘lmasligi lozim. Portlatish tarmoqlarini hi-
soblashda elektr detonatorlarning haqiqiy qarshiligiga asoslanish yoki
elektr detonatorlar qutisidagi etiketkasida ko‘rsatilgan ularning o‘rta-
cha qarshiligini qabul qilish kerak.
Elektr detonatorlarning cho‘g‘lanadigan nixrom ko‘prikchasi
bo‘lib, ulardan elastik mahkamlanganlarning qarshiligi 2–4,2 Ω, qat
-
tiq mahkamlanganlarining qarshiligi esa 1,8–3,0 Ω bo‘ladi.
186
Do'stlaringiz bilan baham: |
