Узбекистон Республикаси Ташки Ишлар Вазирлиги

senatus consulta
ва 
senatus 
auctoritasга
бўлиниб, 
senatus auctoritas
орқали сенат қабул қилинган 
қонунларни тасдиқлаган ёки бекор қилган. Республика даврида сенат Рим 
давлатидаги тартиботни сақловчи асосий омил ҳисобланиб, ички сиёсат 
соҳасида магистратларнинг маслаҳат органига айланди. Рим давлати учун 
хавф туғилган пайтда эса сенат 
senatus consulta ultimum
орқали фавқулодда 
ҳолат эълон қилган, ташқи сиёсат соҳасида эса, сенат ягона ташқи сиёсатни 
олиб бориш билан бирга, магистратларнинг бу йўналишдаги фаолиятини 
мувофиқлаштирган. 
Давлат ишларини амалга ошириш учун бир қатор органлар ташкил 
этилган бўлиб, доимий иш олиб борувчи бу органлар 
магистратуралар 
деб 
аталган, бу органларда фаолият кўрсатувчи сайланган ва маълум ҳокимиятга 
эга бўлган мансабдор шахслар 
магистратлар
ёки 
гонорес 
деб аталган. 
Магистратуралар доимий иш олиб борувчи орган бўлишига қарамай, 

---

11 
магистратлар 1 йилга сайланар эдилар. Магистратлар чекланган ваколатларга 
эга бўлиб, интерцессия ҳуқуқи, яъни бошқа магистратлар тузган актларни 
бекор қилишлари мумкин эди. Магистратлар ўз фаолияти учун жавобгар 
бўлиб, қонунга хилоф ҳаракатлар содир қилганларида турли хил 
жавобгарликка тортилган эдилар. Давлат хизматини бажариш
honor
, яъни 
шарафли деб эътироф этилиши сабабли улар ўз фаолиятини бепул олиб 
борганлар, шунинг учун фақат бадавлат одамлар бу фаолият билан 
шуғулланиши мумкин бўлган. 
Магистратураларнинг қуйидаги турлари мавжуд эди: 
1.
Патрицийлар ва плебейлар магистратуралари.
Патрицийлар 
магистратураларига фақат патрицийлар, плебейлар 
магистратураларига эса – фақат плебейлар кирган. 
2.