Узбекистон Республикаси Ташки Ишлар Вазирлиги

агнат 
қардошлик
деб аталган.
а) 
Агнат қариндошлик
Римда қариндошлик муносабатларининг асосий 
кўриниши сифатида Рим оиласи ишлаб чиқарувчилар бирлашмасидан иборат 
бўлгунга қадар амалда бўлган. Рим оиласи истеъмолчилар бирлашмасига 
айлана бориши баробарида оила билан бирга қариндошлик муносабатлари 
ҳам ривожлана бошлади. Кейинчалик, бирлашиб яшашидан қатъий назар, 
қон-уруғ нуқтаи назаридан бир-бири билан боғлиқ бўлган шахслар қариндош 
ҳисобланиши тушунчаси Рим оиласида олдинги ўринга чиқди. Бундай 
қараш Юстиниан даврига келиб шаклланди. Худди шу даврда агнат 
қардошлик тизими ўрнига 
когнат қариндошлик
кириб келди. Агнат 
қардошликдаги яқинлик – alieni jurisдаги шахс консорциумдаги катта авлод 
ёки оила бошлиғи билан бўлган қариндошлик муносабатидан иборат. Агнат 
қардошликдаги яқинликни аниқлаш учун 2 асосий тушунча қўлланилган: 
1) агнат қариндошлар энг яқин ва энг узоқ қариндошларга бўлиниши; 
2) алоҳида гуруҳлардаги қариндошлик даражасига қараб бўлиниш. 
Агнат қариндошлар бир гуруҳ яқин ва 2 гуруҳ узоқ қариндошларга 
бўлинган. Яқин қариндошлар гуруҳига 1 paterfamiliasга бўйсунган 1 
консорциумга тааллуқли бўлган қариндошлар кирган. Бундай агнатлар sui 
деб аталган. 2 гуруҳ узоқ қариндошлар аввал 1 paterfamiliasга бўйсунган, 
кейинчалик алоҳида бўлиниб кетган оилаларга кирган қариндошлардан 
иборат бўлган. Агнат қариндошларнинг 1 гуруҳ яқин ва 2 гуруҳ узоқ 
қариндошларга бўлиниши мерос, ҳомийлик ва васийлик ҳуқуқи учун муҳим 
аҳамиятга эга бўлган. 

---

76 
б) 
Когнат қариндошлик
деб 1 умумий аждоддан тарқалган 
қариндошларга айтилади. Когнат қардошларнинг яқинлигини аниқлаш 
тамойили агнат қардошларни аниқлашдан фарқ қилиб, ота ва она томон 
қариндошларга бўлинган бўлиб, 2 гуруҳга бўлинган.
Қон-қариндошлар тўғридан-тўғри авлодга ва бошқа яқин қариндошларга 
бўлинган 
–