Узбекистон республикаси олий ва урта

5.5. Patogen mikroorganizmlar. 

Donda  tasodifan  uchraydi.  Bu  guruh  orasida  fakat  odam  organizmi  uchun 

harakterli  bo`lgan  mikroorganizmlar  hamda  xayvon  va  odam  organizmlari  uchun 

harakterli  bo`lgan  mikroorganizmlar  uchraydi.  Bu  mikroorganizmlar  tufayli  sibir 

yazvasi, tuberkulyoz, brusellyoz, sapa kabi kasalliklar vujudga kelishi mumkin. 

Patogen mikroorganizmlar donga tuprokdan yoki kasal va infektsiya tashuvchi 

xayvonlardan  utib  kolishi  mumkin.  Donning  tuprokdan  zararlanishi  hosilni 

yigishgacha yoki uni yigib olish vaktida utib kolishi mumkin. Patogen mikroblarning 

ko`pgina  turlari  tuprokda  kiska  vakt  umr  kechiradilar.  Agar  ular  tuprokka  organik 

ugitlar  bilan  tushgan  bulsa,  hosilni  yigib  olish  paytiga  kelib  nobud  bo`ladilar. 

Tuprokdan  donga  stolbnyak,  gazli  gangrena,  tuberkulyoz  va  boshqa  kasalliklarni 

keltirib chikaruvchi mikroblar utadi. 

---

 

33 

Don  massasiga  kasal  yoki  sog  xayvonlardan  mikroorganizmlar  don  qishloq 

xo`jalik dalalarida e`tiborsiz saqlash natijasida utib koladi. Bu sharoitda donga sapa, 

yukumli  minengit,  bkumli  anemiya,  tulyaremiya  va  boshqa  kasalliklarni  keltirib 

chikaradigan mikroblar tushadi. 

Patogen  mikroorganizmlar  bilan  kasallangan  don  turkumiga  qarshi  karantin 

choralar kullaniladi.