Узбекистон республикаси олий ва урта

5.3. Saprofit mikroorganizmlar. 

Bakteriyalar  -  yangi  yigib  olingan  don  massasida  juda  ko`p  miqdorda 

bakteriyalar  uchraydi.  Bu  bakteriyalar  juda  kichgina  2  -  3x0,5...1  mkm  bo`lgan 

---

 

32 

harakatlanuvchi  mikroorganizmlardir.  Asosan  bularga  aerob  mikroorganizmlar 

kiradi. 

Pseuvdomonas  -  Ervinia  -  bakteriyalar  uchrab  ular  mikroorganizmlarning  92-

95 % ni tashkil qiladi. Ular saprofit bakteriyalardir. 

E-herbicola,  Var-herbicola  bakteriyalari.  Ular  donning  doimiy  yuldoshi 

bo`lgan bakteriyalar bo`lib, tipik vakili - Subtilis bakteriyalari (don uz-uzidan kizish 

paytida ko`prok rivojlanadi). 

Zamburug`lar.  YAngi  yigib  olingan  don  massasida  u  yoki  bu  miqdorda 

mikroskopik  zamburug`lar  uchraydi.  1  g  donda  uning  miqdori  umumiy 

mikroorganizmlarning  1-2  %i  ni  tashkil  qiladi.  Kulay  sharoitda  (kerakli  namlik  va 

haroratda)  bu  zamburug`larning sporalari unib  chikib  -  mitseliy  va  meva  urug`larini 

yuzaga keltiradi. 

Don  massasida  100  dan  ortik  zamburug`  turlari  topilgan.Bulardan  eng 

asosiylari  va  don  massasiga  ta`sir  qiladiganlari  Aspergillus  va  Penicillum 

zamburug`laridir. 

Achitkilar.  Bir  xujayrali  va  kO`RTAkdan  unib  chikadigan  yuqori  zamburug` 

organizmlariga  achitkilar  deyiladi.  Don  massasida  asosan  achitkilarning  rivojlanishi 

ombor xidini yuzaga keltiriladi.