Узбекистон Республикаси Олий ва урта махсус таълим вазирлиги. Тошкент Архитектура-курилиш институти Курулишни бошкариш факультети



Download 1,18 Mb.
bet50/70
Sana24.06.2022
Hajmi1,18 Mb.
#698563
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   70
Bog'liq
лойихавий бошкарув

11.2. Хатарларни (рискларни) бошқариш
Лойиҳаларни бошқариш нафақат ноаниқлик ва хатарнинг мавжудлиги ва хавф ва зарарни таҳлил қилишни ўз ичига олади. Лойиҳа хатарлари бошқарилиши мумкин ва бошқарилиши керак. Хатарларни бошқариш - хавф омилларини режалаштириш, мониторинг қилиш ва тузатув тизимига бирлаштирилган таҳлил қилиш ва бартараф этишнинг бир қатор усуллари.
Хатарларни баҳолаш усуллари қуйидагиларни ўз ичига олади:
1. Математик статистика усулларидан фойдаланиб, миқдорий хавфларни баҳолаш.
2. Эксперт мутахассислар учун хавфларни баҳолаш усуллари.
3. Хатарларни симулятив моделлаштириш усуллари.
4. Бир неча алоҳида услублар ёки уларнинг индивидуал элементларини бирлаштирувчи комбинатсияланган усуллар.
Хатарларни камайтириш усуллари:
Хатарларни тақсимлаш (қайтариш, узатиш, ўтказиш) - одатда, маълум бир турдаги контракт бўйича бошқа томон учун хатарларни тўлиқ ёки қисман ўтказиш бўйича ҳаракатлар.
Хатарларни суғурталаш жисмоний ва юридик шахсларнинг мулкий манфаатларини ҳимоя қилиш билан боғлиқ бўлиб, у улар томонидан тўланадиган суғурта бадаллари (суғурта мукофотлари) ҳисобидан шаклланган нақд пул маблағлари ҳисобидан муайян ҳодисалар юз берганда (ишни суғурталаш) амалга оширилади.
Резерватсия (захира қилиш) - зарарни ва кутилмаган харажатлар қоплаш учун маблағларни захиралаш усули.
Бета хатари ҳар бир ўзига хос, одатда йирик, одатий компания учун ҳисобланади. Унинг ўлчами одатда 0,5 дан 1,5 гача - 2 гача. Бета хавфи кўрсаткичи бирдан кам бўлса, демак, маълум бир фирманинг хавф даражаси саноат ўртача қийматидан пастроқ. Бета хавфи кўрсаткичи салбий тенденцияга эга бўлиши мумкин, бу маълум бир компаниянинг ушбу кўрсаткичи динамикаси соҳанинг ўртача таваккалчилик динамикасига зиддир.
Хатарнинг катталиги ёки хавф даражаси икки мезон билан ўлчанади: ўртача кутилган қиймат; мумкин бўлган натижанинг ўзгарувчанлиги (ўзгарувчанлиги).
Кутилган ўртача қиймат - бу ноаниқ вазият билан боғлиқ воқеа катталигининг қиймати. Ўртача кутилган қиймат барча мумкин бўлган натижалар бўйича ўртача қийматга эга бўлиб, ҳар бир натижа эҳтимоллиги тегишли қийматнинг частотаси ёки вазни сифатида ишлатилади. Ўртача қиймат умумлаштирилган миқдорий характерга эга ва капитал қўйилмаларнинг исталган вариантини танлашда қарор қабул қилишга рухсат бермайди. Якуний қарор учун индикаторларнинг ўзгарувчанлигини ўлчаш керак, яъни мумкин бўлган натижа ўзгарувчанлиги ўлчовини белгилашдир. Мумкин натижанинг ўзгарувчанлиги - ўртача қийматдан кутилган қийматнинг ўзгариш даражаси. Шу мақсадда амалда иккита яқиндан боғлиқ мезонлардан фойдаланилади: варианcе ва стандарт оғиш. Дисперсиён ҳақиқий натижаларни кутилган ўртача қийматдан четлатилган квадратларнинг ўртача оғирлиги ҳисобланади:

Download 1,18 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   46   47   48   49   50   51   52   53   ...   70




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©hozir.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling

kiriting | ro'yxatdan o'tish
    Bosh sahifa
юртда тантана
Боғда битган
Бугун юртда
Эшитганлар жилманглар
Эшитмадим деманглар
битган бодомлар
Yangiariq tumani
qitish marakazi
Raqamli texnologiyalar
ilishida muhokamadan
tasdiqqa tavsiya
tavsiya etilgan
iqtisodiyot kafedrasi
steiermarkischen landesregierung
asarlaringizni yuboring
o'zingizning asarlaringizni
Iltimos faqat
faqat o'zingizning
steierm rkischen
landesregierung fachabteilung
rkischen landesregierung
hamshira loyihasi
loyihasi mavsum
faolyatining oqibatlari
asosiy adabiyotlar
fakulteti ahborot
ahborot havfsizligi
havfsizligi kafedrasi
fanidan bo’yicha
fakulteti iqtisodiyot
boshqaruv fakulteti
chiqarishda boshqaruv
ishlab chiqarishda
iqtisodiyot fakultet
multiservis tarmoqlari
fanidan asosiy
Uzbek fanidan
mavzulari potok
asosidagi multiservis
'aliyyil a'ziym
billahil 'aliyyil
illaa billahil
quvvata illaa
falah' deganida
Kompyuter savodxonligi
bo’yicha mustaqil
'alal falah'
Hayya 'alal
'alas soloh
Hayya 'alas
mavsum boyicha


yuklab olish