Узбекистан Республнкаси Қишлоқ ва сув хўжалиги вазирлиги Самарканд кишлак хужалик ииститути

Янги 
шароитда 
мехнатга 
ҳақ 
тўлаш 
тизими 
куйидаги 
холатларга эътибор бериш ни тақазо килади:
- мехнат бозори да ишчи кучи қийматини ўзи да акс эттирувчи 
кўп даражали жамоа келиш уви - шартнома тизимига;
- барча фуқароларнинг хусусий даромадларини бошкарувчи 
солиқ тизимига;
- мехнатга ҳақ тўлаш соҳасидаги хар хил давлат кафолатлари 
тизимига;
- мутахассисликлар бўйича, ишчилар ва иш берувчилар би­
лиши учун атрофлича ва тўлиқ ахборот тизимига ва ҳ.к. ларга.
Бозор иктисодиёти шароитида иш хаки асосан уч вазифани 
бажарилишига ў з таъсирини ўтказади:

---

1. Қишлоқ хўжалик корхоналарида ишлаб чикариш даражасини 
ўстиришга;
2. Иш бажарувчиларнинг даромадини ўстириш хисобига, хаёт 
дараж асини кўтариш ва рагбатлантиришга;
3. Ишлаб чикаришни тартибга солиш, бошкариш ва назорат 
этишга.
Бозор иктисодиёти шароитида асосий субъектлар ишчилар, иш 
берувчилар ва давлат бўлганлиги учун улар хар хил вазифаларни 
бажарадилар.
Ишлаб чикариш вазифасини ишчилар, рагбатлантириш вазифа- 
сини иш берувчи, тартибга солиш , бошкариш ва назорат вазифала- 
рини эса давлат бажаради.
Янги ишлаб чикариш муносабатлари шароитида иш хаки икки 
кўриниш да бўлади: номинал ва реал иш ҳақлари:
Н о м и н а л и ш ҳ а қ и
- бу ходим нинг ишлаган хар бир соат учун 
сўм да оладиган маош идир.
Р е а л и ш ҳ а қ и -
эса номинал иш ҳақининг қийматда ифодалан- 
ган кўриниши бўли б, ана шу номинал иш хакини белгиловчи пул- 
сўм билан канча нарса сотиб олиш ёки хизмат кўрсатиш мумкинли-