Узбеки стон республикаси олий ва ўрта махсус таълим вазирлиги абдурауф абдуллаев, Қиёмиддин муфтайдинов

таъминлаши зарур.
Демак, иш ҳақи тайинлашда ходимнинг малака, тажриба,
фаолият нагижалари ҳисобга слинар экан, модций рағбатлантирихцда бу
кўрсаткичларни ҳисобга олиш тақозо этилади. Табиийки, юқори
малака ва тайёргарлик даражаси, юқори меҳнат ҳаққини талаб
қилади. Юқори малакали инженер малакали ишчидан кам ҳақ
олмаслиги зарур. Масалан, Япония компаниялари президентлари
янги ишга келган ходимдан 8 баробар ортиқ иш ҳаққи олади.
АҚШда эса бу фарқ 1:20 ташкил этади.
Меҳнатни моддий рағбатлантиришнинг яна бир кўриниши иш
ҳаққига нисбатан усгама белгилашдир. Бунинг белгиланган тариф
сгавкасидан фарқи, у иш ҳаққининг доимий, мажбурий элемента
эмас. Унинг бош мақсади ишлаб чиқаришга янги техника ва
технологияни жорий этиш, меҳнат унумдорлигини ошириш ва
маҳсулот сифатини яхшилашдан иборатдир. Бу унумли меҳнатни
қўшимча натижаларини иқгисодий жиҳатдан баҳолашидир. У
корхона фаолияти охирги натижаларига қўшган ҳиссасига қараб
белгиланади. Шартли равишда усгамани тариф ставкаси билан
мукофот орасида турувчи иш ҳаққининг муҳим эламенти сифатида
келтириш мумкин.
Тунги ва муддатдан ташқари меҳнат учун усгама, байрам, дам
олиш кунлари, қўшимча мажбуриятларини бажариш, оғир ва
зарарли меҳнат шароити учун усгамалар қонунда кўрсатилаии ва
барча ишчилар учун мажбурий тартибда тўланади. Уларнинг
даражаси ишлаб чиқаришнинг охирги натижасига боғлиқ бўлмайди.
Меҳнатдаги қўшимча натижалари учун усгама, 
мутахассислик ва
мансабни биргаликда бажариш, бажарилган иш ҳажмини ошириш,
касб малакаси, 
меҳнатдаги эришган юқори натижалари ва

---

корхонадаги меҳнат стажига крраб тўланади. Бу ерда усгама