Uyg‘onish davri Markaziy Osiyo xalqlari madaniyati. Mavzu rejasi: IX-XII asrlarda Markaziy Osiyo xalqlari hayotida Uyg‘onish davri Markaziy Osiyo xalqlari madaniyati. Mavzu rejasi: 1

Aniq fanlar sohasida Muhammad al-Xorazmiy, Ahmad al-Farg‘oniy, Abu Bakr Roziy, Abu Rayhon Beruniy, Ibn Sino, Umar Hayyom jahonshumul kashfiyotlar qildilar. Abu Nasr Forobiy, Abu Ali ibn Sino, Ibn Rushd, Abul Homid G‘azzoliy, Aziziddin Nasafiylarning falsafiy asarlari tafakkur xazinasini boyitdi, olam, odam va jamiyat yaxlitlikda tadqiq etilib, yangi qonuniyatlar ochildi, aqliy bilim ufqlari kengaydi, fozil jamiyat va komil inson nazariyasi chuqur ishlab chiqildi.

She’riyatda Abu Abdullo Rudakiy, Abulqosim Firdavsiy, Sanoiy G‘aznaviy, Faruddin Attor, Sa’diy Sheroziy, Jaloliddin Rumiy, Nizomiy Ganjaviy kabi daho ijodkorlar yetishib, o‘lmas asarlar yaratdilar, ishq-muhabbat, qahramonlik, ozodlik va ezgulikni kuyladilar.

Imom Buxoriy 20 dan ortiq kitob tasnif etgan. "Al-Jomi’ as-sahih" ("Ishonchli to‘plam ") deb nomlangan 4 jilddan iborat hadislar to‘plami islom olamidagi boshqa muhaddislar tuzgan hadis to‘plamlari orasida eng ishonchlisi va mukammalidir. "Al-Adab al-mufrad" ("Adab durdonalari") asari katta tarbiyaviy ahamiyatga molik benazir to‘plamdir. Roviylarning kunyalariga bag‘ishlangan "Kitob al-kuna" ("Kunyalar haqida kitob"), "At-Ta’rix al-kabiyr" ("Katta tarix"), "Kitob al favoid"("Foydali ashyolar haqida kitob")lariga musulmon dunyosining jamoat arboblari, olimu ulamolar va din peshvolari tayanib, ish tutadilar. Alloma tavalludining 1225 yilligi yurtimizda 1998 yilda keng nishonlandi. U dafn etilgan Samarqand shahri yaqinidagi Hartang qishlog‘ida yirik yodgorlik majmui barpo etildi.

Imom Buxoriyning shogirdi va izdoshi Imom at-Termiziy (824-892) ham buyuk hadisshunos olimlardan biridir. Uning mashhur asarlari "Al-Jomi’ as-sahih" ("Ishonarli to‘plam"), "Ash-Shamoil an-nabaviya" yoki "Ash-Shamoil an-nabiy sallolohu alayhi va sallam" ("Paygambar alayhissalomning shakl va sifatlari"), "al-Ilal fil-hadis" ("Hadislardagi illatlar"), "Risola fil-xilof val-jadal" ("Hadislardagi ixtilof va bahslar haqida risola "), "at-Tarix" ("Tarix"), "Kitob ul-asmo val-kunyo" ("Ismlar va kunyalar kitobi").

Eʼtiborning uchun rahmat

http://fayllar.org