Uverenitet

Milliy valyuta — muayyan davlat (davlat markaziy banki) tomonidan chiqariladigan valyuta. Birinchi navbatda mamlakat hududida, quvvati va holatiga qarab tashqi savdo va xalqaro hisobkitob ishlarida qoʻllaniladi (qarang Valyuta).^[1]
«Ўзбек модели» Жаҳон тажрибаси шуни кўрсатадики, дунѐдаги ҳамма мамлакатлар учун мақбул бўлган бир хил тараққиѐт йўли, бир хил андоза бўлиши мумкин эмас. Ҳозирда бозор иқтисодиѐтига ўтишнинг турли моделлари мавжуд бўлиб, улар барча мамлакатларни битта манзилга — эркин бозор иқтисодиѐти тизимига олиб келади. Аммо, бозор муносабатлари шаклланишининг социал – иқтисодий, тарихий, миллий ва халқаро шароити ҳар хил бўлганлиги туфайли, унга ўтишнинг миллий хусусиятлари ҳам мавжуд бўлади. Шу нуқтаи назардан бирор мамлакатнинг тараққиѐт йўлини ѐки тараққиѐт моделини борлигича қабул қилиб бўлмайди. Натижада ўзиги ҳос йўлни танлаш муҳим ҳисобланади. Собиқ тузумда амал қилган ва марказлашган маъмурий бошқариш тизимига асосланган иқтисодиѐт ўзининг ҳаѐтий эмаслигини, аҳолининг ўсиб борувчи эҳтиѐжларини таъминлай олмаслигини аниқ кўрсатди. Натижада мустақиллик йилларида мамлакат тараққиѐт учун Ўзбекистонда бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос йўлини ишлаб чиқиш ва бу йўлда туб ислоҳотларни белгилаш зарурати юзага келди. Ўзбекистоннинг тараққиѐт йўлини ишлаб чиқишга Президентимиз И.А. Каримов бошчилик қилди. Ислом Каримов ўн иккинчи чақириқ Ўзбекистон Республикаси Олий Кенгашининг навбатдан ташқари 1992 йил 4 январдаги IX сессиясида сўзлаган дастурий нутқида ҳамда 1992 йил август ойида нашр этилган «Ўзбекистоннинг ўз истиқлол ва тараққиѐт йўли» асарида Ўзбекистоннинг тараққиѐт йўлини ҳар томонлама пухта белгилаб берди. Ўзбекистоннинг ўзига хос тараққиѐт йўли Ислом Каримовнинг кейинги асарлари, маъруза ва нутқларида янги маъно – мазмун билан тўлдирилиб, аниқлаштирилиб борилди. Ўзбекистонда ижтимоий йўналтирилган эркин бозор иқтисодиѐтига ўтиш модели Ислом Каримов томонидан ишлаб чиқилди. Миллий тараққиѐтнинг «Ўзбек модели» 532 Беш тамойилини ўз ичига олган бу моделнинг мазмуни ва моҳияти Президентнинг 1993 йилда нашр этилган «Ўзбекистон — бозор муносабатларига ўтишнинг ўзига хос йўли» номли асарида асослаб берилди. Бу йўл халқимиз томонидан ҳам, халқаро майдонда ҳам тараққиѐтнинг «ўзбек модели» деб қабул қилинди. Ўзбек модели ишлаб чиқишда, биринчидан, халқаро тажриба асос қилиб олинди. Иккинчидан, хўжалик имкониятлари, шарт – шароитлари, эски тузумдан мерос бўлиб қолган муаммолар ҳисобга олинди.
Huquqiy davlat - davlat tuzilishi va faoliyatining huquqk^ asoslanganligi. Huquqiy davlat gʻoyasini antik mutafak-kirlar ilgari surgan edilar. I.Kant esa unga ilmiy-falsafiy taʼrif bergan. Huquqiy davlatda davlatning quyidagi prinsiplar asosida faoliyat yurgizishi va amal qilishi shart hisoblanadi: xalq suvereniteti; shaxsning huquq va er-kinliklarining hech kim, shu jumladan, davlat tomonidan ham har qanday hodda buzilmasligi; Konstitutsiya va qonunning ustunligi; hokimiyatning boʻlinishi tamoyiliga amal qilish; sudlarning mustaqilligi, xalqaro huquq normalarining milliy huquq normalaridan ustun boʻlishi.
Huquqiy davlatda eng oliy qadriyat inson hisoblanadi. Davlat faqat huquq normalarini yaratib qolmay, oʻzi ham ularga amal qilishi Huquqiy davlatning eng muhim xususiyatidir. Huquqiy davlat demokratiyaning ajralmas belgisidir. Oʻzbekiston Respublikasi Konstitutsiyasining muqaddimasida Oʻzbekiston xalqi in-sonparvar demokratik huquqiy davlat barpo etishni koʻzlab oʻzining muxtor vakillari siymosida davlatimizning asosiy qonunini qabul qilishi taʼkidlab oʻtilgan. Oʻzbekistonning mus-taqil davlatchiligi davrida konsti-tutsiya va qonunlarning ustunligi gʻoyasi xalq ijtimoiy ongining tarkibiy qismiga aylandi. Qonunni chet-lab oʻtish emas, aksincha, qonun talablari asosida, unga mos va muvofiq ravishda yashash lozimligi kishilar ongiga tobora singib bormoqda. davlat inson huquqlari va manfaatlarini taʼminlashning izchil huquqiy mexanizmini yaratish tadbirlarini amalga oshirdi (yana q. Krnun ustuvorligi).