Наманган давлат университети чуст – Поп адирлари яйловларидан фойдаланиш ва ҳосилдорлигини ошириш учун

ЎЗБЕКИСТОН РЕСПУБЛИКАСИ ОЛИЙ ВА ЎРТА МАХСУС ТАЪЛИМ ВАЗИРЛИГИ
НАМАНГАН ДАВЛАТ УНИВЕРСИТЕТИ


Чуст – Поп адирлари яйловларидан фойдаланиш ва ҳосилдорлигини ошириш учун
ТАВСИЯЛАР




Наманган - 2019
Мазкур тавсиялар Чуст – Поп адирларида истиқболли озуқабоп ўсимликлар устида олиб борилган тадқиқотлар натижалари асосида ишлаб чиқилган бўлиб, адир ҳудудида яйловларидан тизимли фойдаланиш, юза яхшилаш мақсадида ҳудудга мослашган Salsola orientalis S. G. Gmel. – кейреук, Kochia prostrata (L) Schrad, subsp. grisea Prat. Subsp. nov. – кулранг изен, Krascheninnikovia ewersmanniana (Stschegl. ex Losinsk.) Grubov – эверсман терескени ва Artemisia sogdiana Bge – суғд шувоғи ўсимликларини экиб кўпайтириш орқали уруғ унувчанлигини оптимал шароитлари, онтогенези, сув режими каби параметрлари иқлим шароитлари таъсири асосида ўрганилиб, ўсимликлардан оптимал фойдаланиш усуллари ишлаб чиқилди.
Муаллиф: О.Н. Имомов

Чуст – Поп адирлари яйловларидан фойдаланиш ва ҳосилдорлигини ошириш учун

ТАВСИЯЛАР

1. 
   ЧУСТ – ПОП АДИРЛАРИНИНГ ТАБИИЙ ГЕОГРАФИК ШАРОИТЛАРИ
   

Наманган вилоятининг умумий табиий яйлов сифатида фойдаланадиган майдони 153,1 минг га бўлиб, шундан 60 минг гектарга яқинини Чуст – Поп адирлари ташкил этади. Ҳудуддан чорвадор фермерлар ва маҳаллий аҳоли кузги, қишги ва баҳорги яйлов сифатида асосан майда шохли ҳайвонларни боқишда фойдаланишади.
Ушбу адирлар Фарғона водийсининг шимолида, жанубий ғарбдан шимолий шарқга чўзилган. Шимол ва ғарбий томондан Ғарбий Тянь-Шан тоғининг Чотқол – Қурама тизмалари билан ўралган, шарқий қисми Наманган адирларига туташган бўлиб, жанубий қисми Сирдарё дарёсигача чўзилган. Чуст – Поп адирлари иқлими чўлга яқин бўлиб, кўп йиллик ўртача ёғин миқдори 195 – 200 ммга тенг, кўп йиллик ўртача йиллик ҳарорат эса +13 дан +15 ^°С. Чўлланиш жараёнига олиб келадиган омиллардан бири глобал ҳаво ҳароратининг ошиб бориши бўлиб, Фарғона водийсининг тоғ олди ҳудудларида ҳам таҳлил қилинган. 1924 – 1977 йилларда ўртача ҳаво ҳарорати 12,9^°Сни, 2006 – 2015 йилларда 14,75 ^°Сни ташкил эткан.