ЎҚув методика маркази

Саводга тайёрлаш бўйича амалий машқ
Болалар, “B” товушига сўз топ ўйинини ўйнаймиз. “B” товуши ундош товуш. Мен “B” товушини айтганимда истаганча чўзиб айта олмайман.
Оғзимни кузатинг “B”. Товушлар тўсиққа учраса, қисқа айтилса ундош товуш дейилади. “B” товуши қисқа айтилди, тўсиққа учради. Биз яна қандай ундош товушларни ўрганганмиз? (“N”, “L”,”Sh”…)
Болажонлар, энди “Тез айтишни, кўп айтиш” ўйинини ўйнаймиз.
Балиқ дейди эй бақа,
Берайми сенга чақа.
Тарбиячи “B” товушининг сўз бошида келган расмларни (Балиқ, бўри, банан, болта...) келган расмларни кўрсатади. Болалар тарбиячи билан биргаликда расмларни номлайдилар.
Машғулот якунида барча болаларни рағбатлантириш.


4-машғулот
Мавзу: Расмларни номлаш ( “Sh”товуши) ва улар иштирокида гап тузиш
Мақсад: Расмларни номлаганда сўздаги ҳар бир товушни тўғри талаффуз қилиш. Болаларга берилган расмлар асосида мустақил гап тузишни ўргатиш. Сўзлар гапда боғланиши ҳақида тушунчаларини мустаҳкамлаш. Сўзларни бўғинларга бўлиш.
Вазифалар:
Расмлар орқали гап ҳақида тушунчаларини мустаҳкамлаш, луғатни фаоллаштириш.
Боғланишли нутқ—гап тузиш кўникмаларини шакллантириш.
Нутқнинг ифодалилигини тарбиялаш.
Гапни сўзларга бўлишга ўргатиш.
Кутилаётган натижалар:
Расмлар асосида гап тузишга ўрганадилар.
Грамматик жиҳатдан тўғри сўзлашга интилади
Керакли жиҳозлар:
Турли мавзуларда расмлар
Машғулотнинг бориши. Тарбиячи: Бугун болалар, сиз билан “Sh” товуши иштирок этган расмларни кўрамиз, улар ҳақида гап тузамиз.
-Бу қандай сабзовот? (шолғом)
-Мен шолғом ҳақида гап туздим. “Шолғом катта бўлиб ўсди”.
-Сиз шолғом ҳақида қандай гап тузган бўлар эдингиз?
(Болалар жавоблари: Бобо шолғомни тортолмади. Шолғом шўрва ичдик. Шолғом шўрва мазали)
-Баракалла, болалар, ҳозир мен сизга расмлар тарқатаман. Сиз расмга қараб гап тузасиз.
Тарбиячи: - Шоира, сенда қандай расм бор, номла.
Шоира:-менда шар расми бор.
Тарбиячи: шар сўзида “Sh” товуши сўзнинг қаерида келяпти?
Шоира: шар сўзида “Sh” товуши сўзнинг бошида келяпти.
Тарбиячи: шар сўзини бўғинга бўл.
Шоира: шар
Тарбиячи:- шар сўзи неча бўғин экан?
Шоира: шар сўзи бир бўғин экан
Тарбиячи:- шар ҳақида қандай гап туздинг?
Шоира: - Қизил шар .
Тарбиячи: тузган гапингда нечта сўз бор?
Шоира з:-иккита
Тарбиячи: -қандай сўзлар?
Шоира: - “қизил”, “шар”
Тарбиячи: -тўғри, Шоира икки сўздан иборат гап тузди. Қизил шар. Гапда қизил биринчи сўз, шар иккинчи сўз.
Тарбиячи шу тариқа болалардан “Sh” товуши иштирок этган сўзлардан гап тузишларини сўрайди. Болаларнинг сўздаги товушларни тўғри талаффуз қилишларига, тузилган гапда сўзларнинг боғланишига эътибор беради. Машғулот давомида албатта жисмоний дақиқа ўтилиши лозим.