Ҳуқуқ кафедраси

1. Диншуннинг фалсафа билан боғлиқлиги. Фалсафада дин ижтимоий-тарихий ҳодиса, кишилик жамияти тараққиётининг муайян босқичида пайдо бўлган ижтимоий онг шаклларидан бири сифатида талқин этилади. Дин ислом таълимотига кўра, табиат ва инсонни яратган, айни вақтда инсонга тўғри, ҳақиқий ҳаёт йўлини кўрсатадиган ва ўргатадиган илоҳий қудратга ишончни ифода этадиган таълимот. Диннинг моҳияти турлича изоҳлансада, унинг асосида ишонч, эътиқод туйғуси ётади. Фалсафа тарихида дин турли шаклларда намоён бўлган. Диннинг дастлабки кўринишлари фетишизм, тотемизм, анимизм, сеҳргарлик ва бошқалар фалсафада ўрганилади. Дин фасафасида – диннинг мазмун-моҳияти, ижтимоий ҳаётдаги ўрнини тушунтиришга йўналтирилган фалсафий билим соҳасидир. Дин ҳақидаги фалсафий қарашлар дастлаб муайян таълимотларда акс эттирилган бўлса, XVIII-XIX асрларга келиб, дин фалсафаси алоҳида фан сифатида шаклланди.
2. Маънавият асослари фанида маънавий баркамол инсонни тарбиялаш ғоялари, ватанпарварлик, инсонпарварлик ва ўз миллатига садоқат мезонлари, имон, диёнат, адолат, меҳр-шафқат, эътиқод, поклик, ҳалоллик ва вафодорлик каби фазилатлар, миллий ўзликни англаш, уни мустаҳкамлаш ва миллатлараро тотувликни таъминлаш кабилар “Маънавият асослари” фанининг асосий мавзулари бўлса, улар диншунослик фанининг категориялари ҳамдир.


2.1.7 - Чизма




Маънавият ва дин – маънавият мезонларидан бири бўлган, инсоннинг иймон ва тафаккурини камол топтириш, мустаҳкам эътиқод ва дунёқарашини шакллантиришга хизмат қиладиган диний қадриятлар кишиларнинг юксак маънавий идеаллари, ҳақ ва ҳақиқат, инсоф ва адолат тўғрисидаги орзу-армонлари билан узвий боғлиқ тарзда ривожланади, Дин маънавият такомилида, миллий маданият ва турмуш тарзи, урф-одат ва қадриятлар, анъаналарнинг бевосита сақланиши ҳамда асрлар мобайнида халқ қалбига чуқур ўрнашишида маънавий омил бўлиб келган. Инсонийлик, меҳр-оқибат, яхшилик, қаноат, саҳоват, меҳр-шафқат каби фазилатлар кўплаб бошқа омиллар қатори диний қадриятлар таъсирида ҳам ривожланади. Ислом динининг асосларини ўрганиш, унинг маънавий-маърифий ғояларини ривожлантириш, мўътадил эътиқод негизларини ишлаб чиқишда Имом Бухорий, Имом Термизий, Абу Мансур Мотурудий, Баҳоуддин Нақшбанд, Бурҳониддин Марғиноний, Нажмиддин Кубро каби улуғ аждодларимизнинг хизмати синган. Уларнинг мероси бебаҳо маънавий бойлигимиздир. Шу боисдан ҳам маънавиятни шакллантирадиган асосий мезонлардан бири муқаддас Ислом билан боғлиқдир.

3.