Усмонхон алимов

 
Усмонхон Алимов

317
келгусида бошига тушадиган ҳолатлардан хабардор бў­
лиши керак, деб ғалати фикр билдирди. 
Маълумки, тижоратчилар ўз маҳсулотлари харидини 
оммалаштириш учун турли воситаларни ишга солиша
­
ди. Бугунги кунда матбуот дўкончалари олд томонига 
осиб қўйилиб, бирор нашрни ёки маҳсулотни реклама 
қилаётган “соҳибжамол”лар кўпайгани ушбу фикрлари
­
миз тасдиғидир. 
Инсон ҳаёти давомида бирор шахсни ўзига ўрнак 
деб билади, у каби ҳаёт кечиришни, у эришган ютуқлар 
каби муваффақиятларга эришишни, юксак чўққиларга 
чиқишни кўзлайди. Бугун жамиятнинг ёш аъзолари ўз 
ҳаётлари учун бошқа маданият вакилларининг фикр­
лаш ва ҳаёт тарзини ўрнак қилиб олишлари кўп муам
­
моларни келтириб чиқармоқда.
“Маърифат” газетасида келтирилган маътумотга 
кўра, ғарб
ёшлари фарзанд дунёга келтириш ҳақида ўй­
ламай қўйишган, йигитларга уйланмаслик, қизларга 
қирқ қа тўлса­да, турмушга чиқмаслик урф бўлган. Улар 
наздида, оила – барча ташвиш ва бахтсизликнинг асоси 
ва эркинликни бўғувчи ихтиёрий қуллик эмиш. Бундай 
қарашлар бизнинг жамиятимизга зиддир, бу каби сал­
бий одатлар ёйилишининг олдини олишимиз керак.
Ғарб турмуш тарзида ор­номус, эркаклик шаъни, аёл
­
лик иффати деган нозик тушунчалар емирила бошлаёт
­
гани, бундай ҳолатлар “эркин ҳаёт тарзи” сифатида ахбо
­
рот воситаларидан тарғиб қилинаётгани боис, халқимиз 
орасида ушбу турмуш тарзидан таъсирланиш ҳолатлари 
учраши, бу эса инсон ҳаёти, оила мустаҳкамлиги ва ёшлар 
тарбиясига катта хавф солиши мумкинлиги барчамизни 
огоҳ этиб, ёшларимизни бундай маънавий хатарлардан 
сақлаш учун жидду жаҳд қилишимиз зарур.
Ғарбда инсоннинг эътиқоди, Яратганга муносабати 
унинг ўзигагина тегишли шахсий масалага айланди ва 
айнан шунинг негизида шахспарастлик асослари шакл­
ланиб, гўё ғарб кишисининг фаоллиги ва эркинлиги 
www.muslim.uz

---

318
Оилада фарзанд тарбияси
учун кенг имкониятлар яратилди. Эндиликда кўплаб 
одамлар ҳаётнинг маъно­мазмунини эътиқод билан 
боғ ламайди, улар бошқа ҳаётий мақсадлар, эҳтиёж ва 
манфаатларни устун қўядиган бўлишади. Бу эса ғарб 
кишисида ҳаётдан мақсад – руҳий юксаклиш, тикланиш 
эмас, балки моддий фаровонликдан лаззатланиш ақи­
даси шаклланишига олиб келди. 
Кишилар онги мана шундай хато фикрлар билан йўғ­
рилган ўтган асрда инсониятнинг маънавий ҳаётига 
қаттиқ таъсир қилган ҳаракатлар, айниқса, коммунизм 
ва фашизм мафкураси юзага келди. Бу эса инсоният
­
нинг, хусусан, шундоқ ҳам диний­ахлоқий турмуш тар
­
зидан бирмунча узоқлашган ғарб кишисининг руҳий­
маънавий ҳаётида бўшлиқни вужудга келтирди. 
Шундай қилиб, ғарб жамиятида диннинг мавқеи па­
сайиши эътиқоднинг сусайишига жиддий таъсир қил ­
ганини инкор этмаган ҳолда, диний қадриятлар еми ри­
лишининг асл илдизларини барча тамаддунлар, ай ниқ ­
са, ғарб давлатлари ва халқлари тарихида ғоят муҳим 
ўрин тутган, юқорида зикр этилган сабаблардан изланса, 
мақсадга мувофиқ бўлади.
Бугунги кунда ғарб маданиятининг салбий жиҳат­
лари таъсирини халқимизнинг маънавий камолотини 
таъминлашга хизмат қилиб келган воситалар: санъат, 
адабиёт ва кийиниш одобида кўриш мумкин. 
Мисол 
учун, одобни энг кўп тарғиб қилувчи ҳисобланган адаби-
ётларда ҳозирги кунда ахлоқсизлик белгиларининг учра-
ши халқимизга хос шарм-ҳаё, ибо, номус, иффат, садоқат 
ва вафо каби тушунчаларга дарз солмоқда.
Тинимсиз ахборот оқими вужудга келтираётган му­
ҳитда миллий қадриятлар, ўзига хосликни ифодаловчи 
анъаналар завол топишининг олдини олиш мақсадида 
ахборот хавфсизлигини жорий қилиш; бунда, интернет 
тармоғи ҳамда сунъий йўлдош каналлари орқали намо­
йиш этилаётган, юртдошларимизнинг дунёқараши бой
­
ишига хизмат қиладиган дастурларни бериб бориш би
­
www.muslim.uz

---