Услубий мажмуа асосида тайѐрланди. Т 2012

 
11.2. Табиий манбалардан самарали фойдаланишнинг асосий
йўналишлари 
Ҳавони муҳофаза қилишдаги асосий йўналишлар
қўйидагилардир: 
- ҳавонинг ифлосланиши йўл қўйиладиган даражадан ошиб кетган
шаҳар ва аҳоли пунктларида ҳаво ҳолатини норматив талабда яхшилаш; 
- республиканинг барча шаҳарлари, аҳоли пунктлари ва саноат
марказларида ҳаво сифатини санитария-гигиена нормативлари даражасида
яхшилаш; 
- иқлимга салбий таъсир кўрсатишни камайтириш. 
 
Бу вазифаларни амалга ошириш учун қўйидаги ишларни 
бажариш талаб этилади: 
- яқин йилларда республиканинг ҳавоси энг ифлосланган шаҳарларида
ноқулай вазиятни юзага келтираѐтган корхоналар, шунингдек, республиканинг
қолган барча корхоналарида ҳам ҳавога чиқадиган ташламалар ҳажмини 
белгилаган нормативлар даражасига тушириш; 
- стационар манбалардан ҳавони ифлослантирувчи моддалар
чиқарилишини камайтириш учун чиқитсиз технологияга, энергиянинг
муқобил турларига ўтиш, чанг-тўзондан тозаловчи янги - асбоблар, ѐқилғи,
олтингугуртдан тозалаш қурилмаларини ўрнатиш, мавжудларининг
самарадорлигини ошириш, ишлатилиши муддатини ўтаган ва эскирган
технологик ускуналарни алмаштириш зарур;
 
- автотранспортдан заҳарли моддалар чиқаришни умуман республика 
бўйича камайтириш керак. Этил бензинидан фойдаланишни тўхтатиш ва 
автомобилларни ишланган газларни бартараф қилувчи воситалар билан
таъминлаш бу муаммони ҳал этишда муҳим йўналиш бўлади. 
 
Ташламаларни камайтиришнинг бошқа чоралари: 
- автомобиллар ва двигателларнинг тузилишини такомиллаштириш, 
ѐқилғининг турли хилларидан, тутунга қарши қўшимчалардан фойдаланиш, 
газ билан ишлайдиган автомобиллар паркларини кўпайтириш, ташхис 
станциялари, техник хизмат кўрсатиш, таъмирлаш шахобчаларини яратиш, 
автомобиллар ишлаган газлар заҳарлилиги ва сертутунлигини назорат қилиш
самарадорлигини ошириш йўлларини топиш; 
- экологик жиҳатдан хавфли барча корхоналар ва ишлаб чиқаришлар 
ташкилотлари атрофида санитария назоратини янада кучайтириш (минтақа 
чегарасида яшайдиган аҳолини кўчиришни таъминлаш ва ҳ.к.).
 

---

133 
Ўрмонларни зараркунандалар ва касалликлардан биологик усулда
ҳимоя қилиш, шаҳарлар, аҳоли пунктлари ва саноат корхоналари
теварагидаги яшил минтақа майдонларини кенгайтириш ва республиканинг
жанубий туманларида сердарахт жойларни, ўрмон экинларини яратиш
ҳисобига кўпайтириш, ўрмонларни бир бутун ҳолида ҳимоя қилишнинг 
минтақалараро шаклларини жорий этиш асосида зараркундалар ва 
касалликларнинг дарахтзоларга салбий таъсири қисқартирилишини 
таъминлаш: 
- ѐнғоқзор ва арчазорларнинг миқдорини ҳисобга олиш, бундай
дарахтлар ўсадиган ерларда мол боқишни тўхтатиш; 
- санитария-гигиена ва соғломлаштириш вазифасини ўтайдиган
ўрмонларда туризм мақсадларида фойдаланишни ривожлантиришни
тезлаштириш, уларнинг аҳамияти ва ҳуқуқий мақомини ошириш;