Ushbu kitob mazmuni bilan tanishish sizning ma’naviy sog’lomlashishingiz uchun xizmat qilishi mumkin. Faqat, haqiqatlar nisbiy ekanini bilib yashashni istamagan odamlarga uni tavsiya qilmang

konservatizm 

deb  atashadi.  Konservativ  odam  eski 

tartib qoidalarni yoqlovchi, yangilanishlarni mutlaqo rad etuvchi yoki katta 

qiyinchilik va talofat bilan qabul qiluvchi shaxsdir. Odatda bunday odamda 

shaxsiy muhimlik tuyg’usi, haqparastlik va bekamlik komplekslari rosa avj 

olgan bo’ladi. 

Turg’unlik  –  tabiatda  kuzatilmaydigan  holat.  Hatto  qattiq  jismlarni 

tashkil qilgan elementar zarrachalar ham tinimsiz o’z holatlarini o’zgartirib 

turadi.  Tabiatda 

hamma  narsa  har  doim

 

o’zgarib  turadi.  Shuni  hisobga 

olsak,  o’zgarishlardan  qo’rqish  va  ularga  qarshilik  qilish  –  tabiatning 

xohishiga  qarshilik  qilish  degani.  Tabiat  bilan  ziddiyat  esa  hech  qachon 

yaxshi oqibatlarga olib kelmagan. 

Men  bu  dunyoda  faqat 

bir  qudrat  o’zgarmas  ekaniga  ishonaman 

(bilishimcha,  siz  ham  bunga  ishonasiz) 

–  butun  borliqni  yaratgan  ilohiy 

kuch  boqiy.  Yaratgan 

–  har  qanday  qiyosdan  holi,  avvali  va  oxiri  yo’q, 

o’zgarmas  qudratdir.  Shuni  bilgan  va  doimo  yodda  saqlagan  odam  hech 

qachon 

o’zgarishlarni 

rad 

etmaydi. 

“Men 

shundayman 

va 

shu

ndayligimcha  qolaman”  deganlar  xudolikka  da’vo  qiladilar  –  odam 

o’zgarnas yoki abadiy emas. 

Xa

lqda  “musofir  bo’lmaguncha,  musulmon  bo’lmaysan”  degan  gap 

bor. Bu yashash muhitini o’zgartirishdan keladigan ma’naviy naf qanchalik 

yuqori  ekanining  ifodasi.  Odam  mutlaqo  yangicha  sharoitga  tushganda, 

o’z  shaxsiyatining  kuchli  va  zaif  jihatlarini  amalda  ko’rib  oladi.  U  yangi 

madaniyat  bilan  tanishadi,  yangi  ilmlarga  ro’baro’  bo’ladi.  Bundan 

tashqari,  o’zi  yashab  ko’nikkan  muhitning  asl  qadrini  to’liq  his  etadi. 

Shunday  ek

an,  safarga  chiqishga,  ma’lum  muddat  uydan  uzoqda 

yashashga  imkon  tug’ilganda  –  hech  bir  hadiksiz  ildam  qadam  tashlash 

lozim. 

---

Javlon Juraev  

 

O’zlik Sari Yetti Qadam – 2   

 

www.juraev.uz 

58

 

 

O’zgarishlardan qo’rqish bizning orzularimizga ham soya soladi. Agar 

odam  bu  qo’rquvga  tobe  bo’lsa,  u  to’laqonli  katta  niyatlar  qila  olmaydi  – 

katta  niyatlar katta o’zgarishlar  hisobiga  bo’ladi,  axir.  Bunday  odam  orzu 

qilishda  hozirgi  imkoniyatlari  doirasidagi  rejalardan  nariga  o’tolmaydi. 

Qudratli ahd egasi bo’lgan  odamzodning shunday ahvolda yashashi juda 

achinarli hol. 

Ba’zida  “milliy  urf-odatlarimiz  sofligini  saqlab  qolish  lozim”  degan 

ta’kidni  eshitib  hayron  bo’laman:  qanday  qilib  urf-odat,  madaniyat  yoki 

milliylikni o’zgarishsiz saqlab qolish mumkin? Buning, shunchaki, iloji yo’q. 

Tilimizning  sofligini  saqlaylik  degan  gap  yana  ham  kulgili 

–  bu  bilan 

tashqaridan 

kirib 

kelayotgan 

narsalarning 

nomini 

olmaymiz 

demoqchimizmi?  Nima 

–  u  narsalarni  nomini  atamasdan  ishlatamizmi? 

“Qo’lingdagi nima?” – “Bumi? Bu... haligi... buning nomini aytolmayman” – 

“Nimaga?” – “Men tilimizning sofligini asrab qolmoqchiman, bu matoqning 

esa o’zbek tilida nomi yo’q...” 

Siz  “o’zlikni  saqlash”  degan  iborani  to’g’ri  anglashingizni  istardim. 

O’zlikni asrash deganda, uni qanday bo’lsa boricha, hozirgi holatini saqlab 

qolish  nazarda  tutilmaydi.  Shaxsiyat  arxeologlar  tuproqdan  qazib  olgan 

ming  yillik  topilma  emaski,  uni  asl  holida  saqlasangiz.  Sizning 

shaxsiyatingiz siz bilan birga dunyoga keldi 

– uni siz bilan birga tark etadi 

ham.  Faqat  shu  ikki  eshik  orasidagi  hayot  yo’lida  siz  uni  imkoni  boricha 

yuksaltirib, borajak manziliga munosib qilib tarbiyalashingiz lozim. Buning 

uchun  esa  shaxsiyatning  dunyoqarashini  kengayishdan  tutib  turadigan 

qo’rquvlardan halos bo’lish darkor. 

O’zlikni  anglash  va  asrash  –  odam  o’zi  qayerdan  kelganini  va  qay 

manzilni  ko’zlab,  qay  maqsadlarga  intilib  borayotganini  yodda  saqlashi 

demakdir. 

O’zligini  asrash  uchun  daraxt  o’sishdan  to’xtamaydi  –  u, 

shunchaki, ildizi qayerda ekanini unutmaydi, xolos... 

  

 

 

 

 

 

---

Javlon Juraev  

 

O’zlik Sari Yetti Qadam – 2   

 

www.juraev.uz 

59