Urganch davlat universiteti turizm va iqtisodiyot fakulteti turizm va mehmonxona xo

Turistik mahsulot uchun takliflar



2- chizma.Turistik bozordagi talab va takliflar

Turistik bozor o‘zining qabul qila olish chegarasi (sig‘imdorligi) bilan tavsiflanadi, ya’ni aniq bir belgilangan davrda (mavsum) bir yilda) belgilangan turistik mahsulotni amaldagi narxlar va takliflarga muvofiq sota olishidir. Bozorning sig‘imdorligi axolining talab doirasida to‘lov qobiliyatiga egaligi, narx darajasi va turistik takliflarning tavsifiga bog‘liq bo‘ladi. Turistik mahsulotga bo‘lgan talab va narx darajasiga qarab qisqarishi yoki bo‘lmasa aksincha oshib borishi mumkin. Bozorning sig‘imi va uning o‘zgarishi tendensiyasini biladigan korxona ushbu bozordan ravnaqi darajasi uchun foydalanish imkoniyatiga ega bo‘ladi keladi.

Turistik bozorda bir-biriga qarama-qarshi harakatlanadigan hamda turistik aylanma harakat yaratuvchi pul oqimi yo‘nalishi va turistik mahsulotning muntazam harakatlanishini yaratib beruvchi omil vujudga keltiradi.
Turistik aylanma harakat - iqtisodiy aloqalar tarkibiga kiruvchi xizmatni pulga yoki bo‘lmasa pulni xizmatga almashtiruvchi jarayon kiradi.Ushbu jarayon turistik mahsulot oqimining harakatlanish yo‘nalishi, investitsiyalarning turizm soxasini rivojlantirish va turistik faoliyatdan keladigan daromadning byudjetga kelib tushishini ko‘rsatib beradi.
Turistik aylanma harakat quyidagi sxema bo‘yicha amalga oshiriladi:
1.Turist yo‘llanmani sotib oladi va turistik kompaniyaga pul to‘laydi.
2.Oqibatda turist o‘zining istak-talabini qondiradi.
3.Turistik korxona sotilgan turistik mahsulot uchun pulni oladi, turistik industriyaning rivoji uchun investitsiya o‘tkazadi yoki bo‘lmasa yangi turdagi turistik mahsulotni sotib oladi.
4 .Turistik korxona sotilgan turistik mahsulot uchun boj to‘laydi, turli shakldagi to‘lovlarni bajaradi, o‘z ishchi xodimlariga oylik to‘laydi.
Turistik korxona doimiy o‘zgarib turuvchi raqobatchilik muxitida barqaror tarzda qattiq tartib vaziyatida ish olib borishi lozim. Ushbu muxit elementlari bo‘lib bir nechta bozorlar hisoblanadi. Ular turistik mahsulot konyukturasini aniqlab beruvchi va turistik korxonaning iqtisodiyotiga tasir o‘tkazuvchi hisoblanadi:

• 
  Mexnat bozori;
  
• 
  Moliyaviy bozor;
  
• 
  Investitsiyalar bozori;
  
• 
  Turistik mahsulotlar bozori.