Urganch davlat universiteti tabiiy fanlar fakulteti biologiya yo`nalishi 1-bosqich talabasi raxmataliyev oybekning “hujayra nazariyasining yaratilish tarixi” mavzusida yozgan

URGANCH DAVLAT UNIVERSITETI
TABIIY FANLAR FAKULTETI
BIOLOGIYA YO`NALISHI
1-BOSQICH TALABASI
RAXMATALIYEV OYBEKNING
“HUJAYRA NAZARIYASINING
YARATILISH TARIXI”
MAVZUSIDA YOZGAN
MUSTAQIL ISHI

MAVZU: “HUJAYRA NAZARIYASINING YARATILISH TARIXI”

• REJA:
• I.KIRISH.HUJAYRA HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA
• II.ASOSIY QISM
• 1.HUJAYRANING KASHF ETILISHI. HUJAYRA HAQIDA BILIMLARNING PAYDO BO`LISHI.
• 2. HUJAYRA NAZARIYASI.PROKARIOT VA EUKARIOTLAR
• 3.HUJAYRA HAYOTNING ELEMENTAR BIRLIGI.
• III.XULOSA
• FOYDALANILGAN ADABIYOTLAR

I.KIRISH. HUJAYRA HAQIDA UMUMIY TUSHUNCHA

• Hujayra biologik faollikning asosiy birligi bo‘lib, u muhitda o‘zini-o‘zi hosil qilish xususiyatiga ega. Unda hayotiy xususiyatlarning barcha xossalari jamlangan, sharoit yaxshi bo‘lganda ularni o‘zida saqlashi va avlodlarga o‘tkazishi mumkin.
• Hujayra planetamiz tabiatida elementar, funksional va genetik birlik rolini o‘ynab, barcha organizmlar hayot faoliyatining asosini tashkil qiladi. Tabiatda hujayraviy shakllarning prokariot va eukariot xillari mavjud.
• Hujayra, barcha tirik sistemalar kabi biologik evolyutsiya natijasida kelib chiqqan, taraqqiy etayotgan, o‘zining bir butunligini ushlab turuvchi va qayta tiklovchi, tashqi muhitdan kelgan energiya va moddalar hisobiga ko‘paya oladigan sistema hisoblanadi

Hujayra o’simlikning eng mayda tirik qismi bo’lib hisoblanadi. Hujayra nafas oladi, oziqlanadi, o’sadi va bo’linib ko’payadi. O’simliklar hujayrasining shakli va o’lchami nihoyatda xilma-xildir. Bir hujayrali organizmlarning xujayrasi, asosan ovalsimon, shar yoki egik tayoqcha shaklida bo’ladi. Ko’p hujayrali organizmlar hujayrasining shakli va o’lchami ularning holati va bajaradigan funksiyasiga bog`liq. Shuning uchun ular ustinsimon, ko’p qirrali, yumaloq, urchuqsimon va cho’ziq bo’lishi mumkin.

• Hujayra o’simlikning eng mayda tirik qismi bo’lib hisoblanadi. Hujayra nafas oladi, oziqlanadi, o’sadi va bo’linib ko’payadi. O’simliklar hujayrasining shakli va o’lchami nihoyatda xilma-xildir. Bir hujayrali organizmlarning xujayrasi, asosan ovalsimon, shar yoki egik tayoqcha shaklida bo’ladi. Ko’p hujayrali organizmlar hujayrasining shakli va o’lchami ularning holati va bajaradigan funksiyasiga bog`liq. Shuning uchun ular ustinsimon, ko’p qirrali, yumaloq, urchuqsimon va cho’ziq bo’lishi mumkin.