Urganch davlat universiteti fizika

§.Tekislikda berilgan figuralarning yuzini hisoblash.

Yuza- bu musbat miqdor(kattalik) bo’lib, u quyidagi xossalarga ega:

1-xossa.Teng ko’pburchaklar teng yuzalarga ega.

2-xossa.Agar ko’pburchak bir birini qoplamaydigan ko’pburchaklardan tashkil topgan

bo’lsa,u holda uning yuzi bu ko’pburchaklar yuzlarining yig’indisiga teng bo’ladi.

QuyidagiS_ABCD=S +S_BCPQ+S_CDQ

rasmlarda

bir

birini

qoplamaydigan

ABP

ko’pburchaklardan tuzilgan ko’pburchaklar tasvirlangan.

1-chizma.

^SABCDE=S_ABCD+S S

=S +S_BCPQ+S_CDQ

ABP

ADE ABCD

Agar ikkita ko’pburchakning yuzalari teng bo’lsa, ular tengdosh ko’pburchaklar

deyiladi. Teng ko’pburchaklar tengdoshdir,ammo teskarisi hamisha ham o’rinli emas,

ya’ni agar ikki shakl tengdosh bo’lsa, bundan ularning tengligi kelib chiqmaydi.

Yuz-tekis shakllarni xarakterlovchi asosiy matematik miqdorlardan biridir. Sodda

hollarda yuz tekis shaklni to’ldiruvchi birlik kvadratlar,ya’ni tomoni uzunligi 1 ga teng

kvadratlar soni bilan o’lchanadi.

3-xossa.Tomoni bir uzunlik o’lchovi birligiga teng bo’lgan kvadratning yuzi birga teng.

Yuza o’lchov birligi mm2,sm2,dm2,km2shaklda belgilanadi.Tomoni uzunligi a ga teng

kvadratning yuzi a ga teng.

2